Posted on by degreefchristophe

‘Europa heeft het slechtste van het christendom overgehouden, en de sterkere idealen bij het huisvuil gezet’

Met zijn YouTube-lezingen, essays en polemische pen is Julien Rochedy de verpersoonlijking van identitair Europa. De jonge Franse filosoof woont tezamen met zijn Nederlandse vriendin in Amsterdam. Die vriendin – Eva Vlaardingerbroek – is het opkomende talent van de conservatieve partij Forum voor Democratie van Thierry Baudet. Een Europees gesprek met dit opmerkelijke koppel. “Toen we in Brussel woonden vroegen we ons af: is dit nu jouw land, of mijn land?”

“Ik merk niet veel van het Amsterdam van de coffeeshops en de bakfietsen,” zegt Julien Rochedy (32) op een zonnig terras in de Nederlandse hoofdstad. “Waar wij wonen is het erg burgerlijk, met 17e-eeuwse huizen, vriendelijke mensen en nette straten. Daar lijkt Amsterdam net als Parijs een mooie stad met een uniform uitzicht, zoals we het allebei graag hebben.”

Zijn vriendin Eva Vlaardingerbroek (24) volgde vorig jaar een half jaar stage in het Europees Parlement bij de Forum voor Democratie-fractie. Toen woonde het stel samen in de Belgische hoofdstad. “België is een gek land waar we niet wijs uit raken. Het is Frans noch Nederlands. Ook Vlaanderen begrijp ik niet altijd,” zegt Vlaardingerbroek.

Rochedy: “Brussel is een erg onspecifieke stad zonder veel homogeniteit, zowel wat de bevolking als de architectuur betreft. De stad verandert voortdurend. Twee aanpalende straten zijn vaak totaal verschillende werelden. Ik hou meer van homogene steden met een eenduidige identiteit, zoals Amsterdam en Parijs. Brussel is ook heel erg gesegregeerd wat bevolking betreft: er zijn wijken met bijna uitsluitend Afrikanen, wijken met bijna uitsluitend Arabieren en wijken met bijna uitsluitend blanken.”

Vlaardingerbroek: “Ik heb in Brussel geleerd om geen oogcontact te maken. Dat kan gevaarlijk zijn. Maar ook dat helpt niet. Uiteindelijk ben ik gestopt met de metro nemen.”

Vlaardingerbroek is momenteel doctoraatsonderzoeker voor de universiteit van Leiden. Zij assisteert er rechtsfilosoof Afshin Ellian. Eerder studeerde zij rechtswetenschap in Utrecht, met onderzoek naar hoe de shariawetgeving in het Verenigd Koninkrijk een inbreuk betekent op de rechten van de vrouw.

Hoe meer technologie en vrijheid de mens heeft, hoe sterker zijn waarden moeten zijn

Julien Rochedy

Rochedy werkte eerder voor het Front National en stond dichtbij Marine Le Pen. Enkele jaren geleden verliet hij die partij echter uit onvrede met de gevolgde koers. Sindsdien is hij publicist en polemist. Dit jaar verscheen zijn essay Nietzsche l’actuel over hoe actueel de filosofie van de Duitse filosoof Friedrich Nietzsche is voor het huidige Europa, het Europa van de Nietzscheaanse nihilistische ‘laatste mens zonder waarden of toekomst’. Daarnaast houdt hij didactische lezingen op YouTube voor een voornamelijk jong publiek dat op zoek gaat naar een Europese identiteit in de 21e-eeuw.

Mijnheer Rochedy, in uw twitter-hoofding staat: “Wij zullen winnen”. Wie is ‘wij’?

Rochedy: “Wij, dat zijn in eerste instantie de mensen die zich verzetten tegen de huidige mondiaal-progressieve ideologie die het kosmopolitisme en liberalisme predikt. In tweede instantie zijn het de Europeanen in hun eigen land, op hun eigen grond.”

“Een figuur die ik graag gebruik als metafoor is de Griekse mythologische figuur Odysseus, die terugkomt in zijn eigen land, en daar constateert dat er bij hem thuis vele rivalen zijn vrouw proberen het hof te maken. In de Illiaden van Homerus doodt hij ze allen met een boog. Ik zie er een analogie in: Europa wordt momenteel geregeerd door middelmatige mensen. Wanneer de echte Europese mens terugkomt, dan zal hij al deze middelmatige mensen moeten verslaan. Odysseus is een fascinerend personage voor de Europese geschiedenis. Hij kan als voorbeeld dienen voor de Europese mens. Een Nietzscheaans mens, nog voor Nietzsche zelf.”

Friedrich Nietzsche vreesde de dood van God, maar was tegelijkertijd gepassioneerd door zijn strijd tegen het christelijke Europa; een christendom dat de Europese samenleving volgens hem zwak en middelmatig maakte. Is wat ons overkomt dan niet gewoon een logisch gevolg van dat christendom? Wij bieden met gemak onze andere wang aan. Daarmee hou je geen continent sterk.

Rochedy: “De verhouding tussen Nietzsche en het christendom is complex. Er zijn twee manieren om ernaar te kijken. Ofwel is wat ons overkomt inderdaad een gevolg van ons christen-zijn. Alle idealen van het christendom, zoals universalisme, gelijkheid en de aandacht voor de arme, de zwakke en de ontheemde, daarvan kan je zeggen dat ze alomtegenwoordig zijn omdat Europa een door en door christelijk continent is.”

“Ofwel zijn die christelijke idealen sterk verwaterd, ‘gone mad’ zoals de Engelse katholieke schrijver G.K. Chesterton zei. Net door die verwatering van goede oude christelijke idealen is de samenleving zwak geworden. Wat we nu hebben, is geen christendom, maar een ideologie die losjes gebaseerd is op de belangrijkste christelijke idealen. Het is een gecorrumpeerd christendom zonder universele macht.”

“Het was vooral die laatste zienswijze die Nietzsche aanhing: Europa heeft alleen het slechtste overgehouden van het christendom, en de sterkere idealen bij het huisvuil gezet. Het resultaat daarvan is communisme en socialisme. Een christendom dat alleen op de evangeliën gebaseerd is, kan gevaarlijk zijn. Het christendom is namelijk meer dan alleen de boodschap van liefdadigheid van Jezus. Het katholicisme bevat sterke elementen die een beschaving kunnen onderhouden, zoals dogma en traditie. Neem je dat weg, dan blijft er alleen een sentimenteel humanisme over.”

U bent uw carrière begonnen als voorzitter van de jeugdafdeling van het Front National, om u er nadien van te distantiëren. Wat neemt u het Front National kwalijk?

Rochedy: “Het Front National is te veel gericht op Frankrijk. Daarmee wil ik zeggen dat ze veel te anti-Europees zijn. Alle problemen waarvan zij strijdpunten maken, zijn de schuld van ‘Europa’, wat politiek-strategisch dom is, want Fransen zijn historisch gezien altijd erg verbonden geweest met Europa. Frankrijk heeft Europa nodig. We leven niet meer in de 19e eeuw, wanneer Frankrijk alleen in de wereld kon staan. Maar volgens het Front National is het Frankrijk tegen de rest van de wereld, en vooral tegen Duitsland. Daarin ga ik niet mee.”

“Ten tweede denkt het FN te weinig vanuit identiteit, en te veel vanuit een republikeins idee. Ze werpen zich op als goede republikeinen. Voor hen is alleen een republikein een goede Fransman.”

“Ten derde is het Front National een erg populistische partij, en geen conservatieve partij. Ze zeggen wat de Fransen willen horen. Ik vind dat een vorm van politieke correctheid.”

Wat is uw standpunt over de Europese Unie, mejuffrouw Vlaardingerbroek? U hebt stage gelopen in het Europees parlement voor een eurokritische partij.

Vlaardingerbroek: “Ik denk dat de Europese Unie niet hervormbaar is. Dat is althans de indruk die ik aan mijn stage heb overgehouden. Alles binnen de Europese Unie beweegt richting meer supersoevereiniteit; méér economische integratie, méér migratie, méér federatie. Op dit moment is het moeilijk om dat op een succesvolle manier te veranderen. Net als Julien geloof ik in een sterk Europa met goede samenwerkingsverbanden tussen staten, en de nadruk op een gemeenschappelijke identiteit. Maar de EU is daar net het tegenovergestelde van.”

Is Nederland eurokritisch?

Vlaardingerbroek: “Niet echt. Ik denk niet dat de Nederlandse burger snel een eurokritische ommeslag zal maken. De mensen worden bang gemaakt met het idee dat Nederland het economisch niet alleen zal kunnen rooien zonder de Europese Unie. Uiteindelijk denk ik ook niet dat er een andere optie is dan een Europees samenwerkingsverband.”

Het Front National is een populistische partij

Julien Rochedy

“Louter een handelsunie tussen lidstaten in stand houden vind ik geen slecht idee. Maar de politieke unie van nu faalt op alle vlakken, ook financieel. In Nederland leeft de discussie volop over het feit dat we moeten bijdragen aan de coronafondsen voor armere lidstaten. Eerst zegt premier Mark Rutte nee tegen zulke transfers naar het zuiden van Europa. Vervolgens gebeurt het toch. Dat steekt bij de Nederlanders, en dat houdt de publieke opinie bezig. Maar ik denk niet dat de modale Nederlander daardoor uit de Europese Unie wil stappen. Nexit leeft hier niet echt. Binnen het Forum voor Democratie is er ook intern veel discussie over de te volgen weg.”

Mijnheer Rochedy, u hebt in het verleden een aanvaring gehad met Nederlandse media. Volgens uw tegenstanders zou u gezegd hebben dat wetgeving tegen ‘LGBT-propaganda’, zoals in Polen en Rusland, niet zo’n slecht idee is. Daarvan wordt vervolgens gemaakt dat u tegen homoseksuelen bent. U weerlegt dat. Maar u bent wel tegen een homohuwelijk gekant?

Rochedy: “Mijn standpunt over het homohuwelijk is duidelijk conservatief, en dat is in Frankrijk eigenlijk geen uitzondering. Ik heb ten tijde van de succesvolle ‘Manifs pour tous’ in Frankrijk, de protestbeweging die ontstond tegen het toelaten van een wettelijk huwelijk tussen mensen van hetzelfde geslacht en adoptie door mensen van hetzelfde geslacht, deel uitgemaakt van de protestbeweging. Mijn ideeën zijn sindsdien niet veranderd. Wel denk ik dat de discussie over het homohuwelijk niet prioritair is.”

“Wat denk ik concreet? Ik denk dat het huwelijk een unie tussen man en vrouw is, en dat dat zo moet blijven. Ik ben niet gekant tegen een burgerlijk-wettelijk samenwonen tussen homo’s. Dat bestaat in Frankrijk trouwens al sinds 1999.”

De bekende conservatieve Canadese psycholoog Jordan Peterson stelt duidelijk: “Er zijn sterke conservatieve argumenten voor het homohuwelijk. Door homo’s toe te laten te huwen, geef je het huwelijk opnieuw waarde.” Niet mee eens?

Rochedy: “Neen. Ik ben daar logischer en rationeler in dan Peterson. Ik verklaar me nader. Moet het huwelijk gebaseerd zijn op uitsluitend liefde, of eerder op de voortplanting? Als het dat laatste is – wat ik dus vind – dan is het huwelijk een duidelijke unie tussen man en vrouw, een unie met een doel. Baseer je het huwelijk echter op de notie van liefde tussen twee mensen, dan staat het huwelijk open voor totaal andere dingen, want liefde heeft immers vele vormen en gezichten. Er is liefde tussen twee mensen van een verschillende geslacht, maar ook tussen mensen van hetzelfde geslacht. Er is liefde tussen vrienden. En ja, er is ook liefde tussen meerdere mensen. Je kan zelfs liefde voelen voor de hele mensheid.”

Ik geloof in een sterk Europa met goede samenwerkingsverbanden tussen staten, en de nadruk op een gemeenschappelijke identiteit. Maar de EU is daar net het tegenovergestelde van

Eva Vlaardingerbroek

Maar als liefde zo algemeen is, dan staat de deur open voor vele verschillende soorten huwelijken. Moslims hebben dan evenveel redenen om te zeggen dat het huwelijk voor hen polygaam is, en dat dat maar moet toegelaten worden. Hoe zeg je daar dan nee tegen in een samenleving van gelijken? Integendeel, moslims kunnen dan zeggen dat hun huwelijksvorm uitgesloten wordt uit racistische overwegingen. Ze hebben gelijk.”

En wat met dat standpunt bij Forum voor Democratie?

Vlaardingerbroek: “De partijlijn is duidelijk: FvD is voorstander van het homohuwelijk, en ingesteld op het beschermen van homoseksuelen. En dat is nodig, want het aantal gevallen van agressie tegen homo’s neemt toe, vooral in Amsterdam. Linkse partijen zullen nooit toegeven dat die aanvallen vooral worden gepleegd door moslims. Dat ergert me. Mijn vriend wordt neergezet als homohater, maar de echte homohaters worden met rust gelaten.”

“Het homohuwelijk zit zo diep ingebakken in de Nederlandse psyche – we waren het eerste land dat het toeliet – dat ook maar de minste afwijking van die gangbare mening als homohaat wordt gezien. In Zuid-Europa is de mening van Julien de conservatieve standaard. Het stoort me ook dat ik daar op word afgerekend.”

Rochedy: “Ik zie de Nederlandse houding als ingegeven door het moderne protestantisme, waarbij het individu en de eigen keuzes belangrijker zijn dan sacraliteit of traditie. Ook in Scandinavische landen merk je die reflex.”

Moderne conservatieven zoals u – en Jordan Peterson – maken geestdriftig gebruik van technologie zoals YouTube en Twitter. U ziet geen paradox?

Rochedy: “We kunnen ook niet terug naar de wereld van voor de communicatietechnologie. Dat is reactionair, en dat ben ik niet. Technologie maakt ons tot wie we zijn. Ik maak daarbij altijd een duidelijk onderscheid tussen vooruitgang en evolutie. Europa is altijd al geëvolueerd. De Europese mens moet voort evolueren; technologie uitvinden en gebruiken, de ruimte verkennen. De ziel van de mens zal altijd blijven, en ik wil niet geloven dat technologie ons als mens ten gronde verandert. Wel zal technologie ons beïnvloeden en inspireren. Je kan dankzij het internet tal van interessante dingen leren, of je kan domme filmpjes bekijken. Er zijn tal van mogelijkheden, en de mens heeft altijd de keuze tussen wat hoog of laag is.”

Vlaardingerbroek: “Dat is zo voor iedere vrijheid: als je vrij bent om te doen wat je wil, dan kan je die vrijheid verantwoordelijk gebruiken, of je kan dat niet doen.”

Rochedy: “Hoe meer technologie en vrijheid we hebben, hoe meer sterke waarden we nodig hebben, en hoe dieper onze wortels moeten gaan. Kijk bijvoorbeeld maar naar de kinderen van de werknemers in Silicon Valley: die gaan vaak naar de beste en meest conservatieve scholen en krijgen een strenge opvoeding waarbij hun smartphonetijd wordt ingeperkt.”

Laat me dan eens een Nietzscheaanse vraag stellen. Nietzsche gaat ervan uit dat er een wil tot macht is die het hele leven voortdrijft, en dat mensen uiteindelijk ook daarvan een manifestatie zijn. Wie zegt dat artificiële technologie ook geen manifestatie van die wil is, en dus de mens zal uitdagen, eerder dan zich door hem te laten knechten?

Rochedy: “Dat is inderdaad een risico. Alles wat bestaat beschikt over de wil tot macht, uiteindelijk ook technologie die autonoom denkt. Wat er dan gebeurt, dat weet ik niet. Een scenario zoals in de Terminator-films, een oorlog tussen mens en technologie (lacht)?”

De Nederlandse VVD is een monsterverbond tussen harde neoliberalen en links-progressieven

Eva Vlaardingerbroek

“Als we altijd voor willen blijven op de technologie, dan moeten we net de technologie als wapen gebruiken tegen artificiële intelligentie, de technologie gebruiken als verlengstuk van ons mens-zijn. Alleen een zelfbewust en identitair Europa kan die strijd aan. Zo niet verdrinken we in de technologie.”

Mejuffrouw Vlaardingerbroek, wat is het verschil tussen Pim Fortuyn zaliger, de Partij Voor de Vrijheid van Geert Wilders, en Forum voor Democratie?

Vlaardingerbroek: “Forum vult het conservatieve gat op in Nederland. Geert Wilders wordt gezien als een populist. Forum voor Democratie heeft het ook meer over migratie in het algemeen dan over de islam. Forum voor Democratie trekt meer mensen aan met een conservatief-liberaal profiel. Ook mensen die zich niet meer in de liberale partij VVD van premier Mark Rutte kunnen vinden, komen naar ons.”

“Ik vind Forum interessant omdat ze een cultureel antwoord hebben, en tenminste uitgaan van de gemeenschappelijke Europese kunst en cultuur. Die gevoeligheid is afwezig in het discours van de PVV. Voor PVV zijn kunst en cultuur uitsluitend linkse hobby’s waar te veel subsidies naartoe vloeien. Waarom ook veel VVD’ers naar ons komen? Omdat de VVD tegenwoordig een monsterverbond is tussen harde neoliberalen en links-progressieven, een huwelijk tussen enerzijds liberale hardliners die voor goedkope arbeidskrachten zijn, en anderzijds progressieve wereldverbeteraars waarin alle mensen ter wereld elkaars broeder moeten zijn.”

Ik kan me inbeelden dat de gesprekken bij jullie thuis erg interessant zijn. Waarover verschillen jullie van mening? 

Vlaardingerbroek: “We hebben zoals besproken wel een andere kijk op het homohuwelijk. Verder hebben we natuurlijk geen hard omlijnde politieke debatten, maar gaan we zoals ieder stel met elkaar in dialoog.”

Rochedy: “Ik ben eerder geneigd om gedachten en ideeën tot hun uiterste te dwingen, want ik hou van logica, en van het absolute. Eva is genuanceerder en politieker, ik ben minder bezig met politiek en meer met ideeën.”

Dit interview verscheen in 't Pallieterke van 22 oktober 2020.
Posted on by degreefchristophe · 1 Comment

“Door solidariteit te verplichten krijg je de mentaliteit dat de staat alles moet oplossen”

Foto: Luc Van Braekel

“Terugkeren? Ik heb het hier perfect naar mijn zin.” Nu zeven jaar geleden ruilde Luc Van Braekel België  in voor Austin, de hoofdstad van Lone Star State Texas. Van Braekel ontwikkelde er zijn eigen softwarebedrijf. Maar u kent hem waarschijnlijk beter van het succesvolle politieke blog lvb.net, dat voor de opkomst van Facebook toonaangevend was in Vlaanderen. Tot Van Braekel naar Amerika verhuisde, kon u op lvb.net terecht voor artikels en debatten over vrijheid van meningsuiting, liberalisme en Belgische politiek.

De geboren West-Vlaming is een onversneden Amerikaliefhebber. “In Texas bestaat er niet zoiets als een belasting op je inkomsten. En de weinige belastingen die er wel zijn worden gebruikt voor nuttige zaken als wegenonderhoud.” De keuze voor Texas is dan ook bewust. De overtuigde liberaal Van Braekel noemt zichzelf een atlanticus, een politieke soort die een voorstander blijft van een innige militaire en politieke band tussen de Europese Unie en de Verenigde Staten.

Eerst de actualiteit: hoe kijkt u aan tegen de aanpak van het coronavirus in de VS?

Luc Van Braekel: “In een uitgestrekt land als de VS, met 330 miljoen inwoners, moet je zoveel mogelijk decentralisatie toelaten. Je zit enerzijds met de tegenstelling tussen dichtbevolkte grootsteden als New York en zeer dunbevolkte gebieden als Wyoming. Anderzijds zit je met regio’s die cultureel sterk op conformisme en maatschappelijke cohesie gericht zijn, zoals het noordwesten, terwijl in het westen of in het Appalachengebergte de bevolking sterk vasthoudt aan individuele vrijheid en zelfredzaamheid.”

“De Amerikaanse schrijver en journalist Colin Woodard heeft in zijn boek “American Nations” elf regionale culturen in de VS benoemd. Ik zal ze hier niet allemaal opsommen, maar alleen al in een uitgestrekte staat als Texas vind je vier van die elf culturen terug: de “Deep South” met een historisch gewortelde “plantagecultuur” in Houston en omgeving, “El Norte” die aansluit bij het noorden van Mexico en die je in het zuiden van Texas rond Corpus Christi en langsheen de Rio Grande terugvindt, de ‘Midlands’ in het uiterste noorden, en tenslotte “Greater Appalachia”, een uitloper van de individualistische Appalachencultuur waar zowel de Texaanse hoofdstad Austin als de metropool van Dallas-Fort-Worth toe behoren. Het lijkt mij logisch dat je niet alleen inzake de bestrijding van het coronavirus, maar ook inzake andere controversiële onderwerpen zoals de wapenwetgeving of de sociale zekerheid, rekening houdt met de geografische diversiteit, en zoveel mogelijk bevoegdheden bij de staten laat, en binnen uitgestrekte staten ook veel bevoegdheden delegeert naar kleinere niveaus.  Ter illustratie: Mitt Romney heeft in 2006 als Republikeinse gouverneur van Massachusetts een hervorming van de sociale zekerheid van de staat doorgevoerd die later model stond voor de federale invoering van Obamacare. Welnu, Romneycare wordt door vriend en vijand geroemd als een succes, terwijl Obamacare omstreden blijft. Zo zie je dat wat in één staat werkt, niet noodzakelijk in de hele VS kan lukken.”
 
“Wat de lockdowns ter bestrijding van het coronavirus betreft, heeft de regering-Trump het initiatief overgelaten aan de staten. Sommige staten, zoals Texas, hebben het initiatief verder gedelegeerd naar de counties, die je zou kunnen vergelijken met de arrondissementen in België.  In de praktijk zie je dan dat de dichtbevolkte, grootstedelijke gebieden vrij strenge lockdown-maatregelen afkondigen vergelijkbaar met de Belgische, terwijl rurale gebieden het houden bij raadgevingen aan de bevolking. Wel opvallend: nog voor het afkondigen van de lockdown-maatregelen in Austin, zag je al een sterk verminderd bezoek aan bars en restaurants en verlaten straten. Mensen pasten hun gedrag zelf aan, zonder dat daar een bevel van de overheid voor nodig was. Veel werkgevers hadden al hun personeel van thuis uit laten werken nog voor dat van overheidswege verplicht werd.”

“Recent heeft Trump aangekondigd dat hij het intiatief voor het opheffen van de lockdowns federaal wil nemen. Dat kan paradoxaal lijken: de lockdowns werden sterk decentraal opgestart, en zouden nu federaal beëindigd worden. Een cynicus zou kunnen zeggen dat Trump het slechte nieuws door de gouverneurs liet aankondigen, maar hij het goede nieuws uit electorale overwegingen zelf wil uitbazuinen. Zo eenvoudig is het echter niet. Het einde van de lockdowns zal meteen ook bijkomende financiële steunmaatregelen voor de economie, voor de staten en voor de steden inhouden. En de federale overheid heeft nu eenmaal via de schatkist en via de centrale bank veel meer mogelijkheden om hiervoor geld vrij te maken, of zeg maar: bij te drukken. En daardoor kan de federale overheid ook allerlei eisen koppelen aan die steun. Maar zelf zou ik liever zien dat ook het beëindigen van de lockdowns sterk decentraal kan gebeuren, afhankelijk van de reële omstandigheden, het aantal besmettingen, de beschikbare ziekenhuisinfrastructuur enzovoorts.”

“Ik geloof nog steeds dat de term ‘journalist’ in de toekomst zal uitgehold worden”

Luc Van Braekel

“Een heel interessant fenomeen dat als reactie tegen de aankondiging door Trump over het federaal naar zich toetrekken van het einde van de lockdown, is het tot stand komen van samenwerkingsblokken tussen staten. Het gaat meestal om staten die bestuurd worden door Democraten, en die nu front willen vormen tegen Trump door bij elkaar aan te schurken. Aan de Westkust hebben Washington, Oregon en Californië samen het “Western States Pact” gevormd, in het noordoosten is de “Multi-State Council” gevormd met New York, Pennsylvania en Massachusetts als zwaarste kleppers, en in het Midwesten is het “Midwestern Partnership” tot stand gekomen. Het grote gebied daartussen, hoofdzakelijk Republikeins bestuurde staten, blijft vertrouwen op de federale overheid. Ik ben benieuwd hoe dit de komende maanden zal evolueren, en ik vraag me af of die samenwerkingsverbanden op termijn ook op andere vlakken dan de coronacrisis bevoegdheden zullen bundelen.”

LVB.net was een succesvol blog. Waarom blogt u eigenlijk niet meer?

Luc Van Braekel: “Toen ik begon te bloggen begin jaren 2000, deed ik dat omdat ik het opinielandschap van de klassieke media in Vlaanderen te eenzijdig centrumlinks vond. Ik heb er geen bezwaar tegen wanneer journalisten links denken, maar wel als ze hun publiek uitsluitend hun denkrichting willen opdringen.”

“In 2000 had je alleen maar klassieke media, die allemaal min of meer hetzelfde zeiden. Daar wou ik dus wat aan veranderen. Ik was aangenaam verrast dat mijn blog snel aanhangers kreeg. Al gauw werd bloggen als een vorm van journalistiek beschouwd. Maar bloggen, dat is intussen iets van vroeger geworden. Tegenwoordig is er een overvloed aan opinies, maar een schaarste aan objectief feitenmateriaal. Zelfs primaire bronnen vinden om jezelf een evenwichtige opinie te vormen is moeilijk geworden.”

“Ooit, op het hoogtepunt van de blog-hype, verkondigde ik wel eens de leuze ‘iedereen journalist!’. Ik voorspelde toen dat dankzij technologie iedereen nieuws zou kunnen publiceren, en dat het prestige van de traditionele journalisten daardoor veel pluimen zou laten. Ik maakte zelfs de vergelijking met klerken, die in de middeleeuwen een groot prestige genoten omdat ze als één van de weinigen konden schrijven, terwijl iedereen het woord klerk nu associeert met een saaie ambtenaar in stofjas die luistert naar de naam Jomme Dockx.” 

“Ik geloof nog steeds dat de term ‘journalist’ in de toekomst zal uitgehold worden, en dat men eerder woorden zal gebruiken die concrete functies aanduiden: redacteur, reporter, verslaggever.  Maar intussen heeft de slogan ‘iedereen journalist!’ voor mij een nieuwe betekenis gekregen: in een wereld waarin er een vloedgolf aan meninkjes en fake news op de burger afkomt, terwijl er een schaarste aan feiten, objectieve informatie en primaire bronnen heerst, zou iedere nieuwsconsument zich moeten gedragen zoals een journalist doet wanneer hij zich voorbereidt op het schrijven van een artikel. Daarmee bedoel ik: stel jezelf een aantal elementaire vragen over wat men in het nieuws leest, zoals wie, wat, waar, wanneer, waarom, hoe?  Klopt het allemaal wel? Bevat dit verhaal tegenstrijdigheden? Vind ik elders bevestiging van wat ik hier lees?  Dat zijn dingen die een beroepsjournalist doet, of zou moeten doen, maar die ook de kritische nieuwsconsument zou moeten doen wanneer hij op het internet een artikel leest.”

“Waarom blog ik dus niet meer? Wel, ik ben altijd graag een pionier: ik wil doen wat anderen nog niet doen, en als na een tijd iedereen het doet, dan ben ik alweer met iets anders bezig wat anderen nog niet doen. Het krioelt momenteel van de blogs en opiniesites (al dan niet onder het mom van nieuwsssites), dus ik zie niet in waarom ik nu nog op die boot zou springen. Ik was begonnen met bloggen vanuit een gebrek aan diversiteit in het medialandschap. Door alle sociale media en opiniewebsites, is die opiniediversiteit er nu wel. De aanvankelijke opzet van mijn blog heeft vandaag dus niet zoveel zin meer. Op internet verdrink je tegenwoordig in de meninkjes, dus broed ik  liever op iets innovatievers.”

U noemt uzelf een overtuigd atlanticus, een voorstander van een hecht bondgenootschap tussen de Verenigde Staten en de Europese Unie. Wat betekent atlantisme vandaag nog? Het Rusland van Vladimir Poetin voert via media als Russia Today en Sputniknews een subtiele en succesvolle propaganda-oorlog. Het Russische wereldbeeld, gebaseerd op christelijke waarden, volkssoevereiniteit en een multipolaire wereld is voor heel wat mensen in het Westen een verleidelijk alternatief voor een eerder uitgeleefd NAVO-bondgenootschap.

Luc Van Braekel: “Europa en de Verenigde Staten zijn nog altijd bondgenoten, en moeten dat ook blijven. Maar ik volg u wel wanneer u zegt dat de steun voor het Atlantische bondgenootschap, en de VS in het bijzonder, afneemt in Europa. Ik vind dat een spijtige evolutie. Dat heeft echter meer oorzaken dan u opnoemt.”

“Wat u een ‘multipolair wereldbeeld’ noemt, dat door Rusland zou voorgestaan worden, is voor mij eerder een mix van revisionisme en revanchisme.”

Luc Van Braekel

“Voor de val van het ijzeren gordijn koos de politieke linkerzijde in Europa vaak partij voor de Sovjetunie. Hun voorkeur voor een socialistisch of communistisch model leidde hen ertoe om zich tegen de strategische tegenstrevers van het communistische machtsblok te keren, en dat waren de VS en de NAVO. De rechterzijde in Europa verbond zichzelf dan weer met de Verenigde Staten. Ik merk dat de Europese rechterzijde vandaag steeds vaker sympathie heeft voor Rusland en Poetin. De voornaamste reden waarom ik dat geen goede evolutie vind, is dat de grote politieke modellen buiten Europa en de VS – zoals Rusland en China – nog altijd autoritair bestuurde staten zijn. In die zin kunnen die landen geen politieke bondgenoten, noch rolmodellen zijn van Europa.”

“Wat u een ‘multipolair wereldbeeld’ noemt, dat door Rusland zou voorgestaan worden, zou ik eerder duiden als een mix van revisionisme en revanchisme. Beide termen verwijzen naar het einde van de Koude Oorlog, die door het Westen werd gewonnen.  Na de Koude Oorlog stuurden Russische leiders als Gorbatsjov en later ook Jeltsin aan op verbeterde relaties met het Westen.  Op een zeker moment was er onder Jeltsin zelfs sprake van dat Rusland lid zou worden van de NAVO. Onder Poetin is er op een bepaald ogenblik een keerpunt gekomen, een herijking van de politiek ten opzichte van het Westen. We kunnen dat keerpunt situeren in 2007 op de Veiligheidsconferentie in Munchen. Daar hield Poetin een vrij schokkende toespraak waarin hij de dominantie positie van de VS in de wereld verwierp en het unipolaire wereldmodel uitdaagde. Dat was een duidelijk revisionistisch keerpunt. Dat revisionisme komt neer op een verwerping van de huidige wereldorde. Revanchisme slaat op de concrete pogingen van Rusland om zijn afgekalfde invloedssfeer te herstellen. De militaire interventies in Georgië, Oost-Oekraïne en de Krim, en in mindere mate in Syrië, zijn daar een voorbeeld van.”

Is het afbrokkelen van steun voor de NAVO ook niet te wijten aan het gegeven dat – terwijl de VS en enkele NAVO-landen het verzet tegen het Syrische regime steunden – islamisten tegelijkertijd zonder veel moeite aanslagen konden plegen in Europa?

Van Braekel: “Ook daar denk ik dat de perceptie meer meespeelt dan reële, valide argumenten. De vluchtelingen uit Syrië zijn zowel op de vlucht voor het regime van Bashar Al-Assad, als voor de Russische bombardementen die als doel hebben het Assad-regime in het zadel te houden, als voor Islamistische groeperingen. Het is dus een samenspel van omstandigeden.”

“Europese landen hebben de fout gemaakt om Syriëstrijders zonder problemen te laten vertrekken, zonder dat men er bij stilstond dat die mensen in Syrië zodanig opgeleid en geïndoctrineerd zouden worden door de islamisten, dat ze bij terugkeer een gevaar konden vormen voor onze eigen veiligheid. Maar wat doe je eraan? We leven in vrije landen. Als ingezetene mag je je land nu eenmaal verlaten, en mag je terugkeren. Ten tijde van de Spaanse burgeroorlog gingen Belgen ook in Spanje vechten, of dat nu mocht of niet…”

Met zijn strategische interventie in Syrië en zijn hulp aan het Syrische regime heeft Rusland wel bewerkstelligd wat democratische landen niet kunnen, namelijk islamistische groeperingen verslaan en Syrië stabiliseren.

Van Braekel: “Dat weet ik nog zo niet. Vergeet niet dat het regime van de Syrische president Bashar Al-Assad altijd een bondgenoot is geweest van Iran. Iran en Hezbollah vormen een reële bedreiging voor Israël, nog altijd een belangrijke bondgenoot van de VS. Al-Assad heeft het gevaar voor Israël nooit willen indijken. Daarom dat de VS het regime van Assad initieel wilden verzwakken door steun te verlenen aan soennitisch-islamitische groeperingen in Syrië.”

“Ik zie in Europa iets wat ik ‘latent visceraal anti-Amerikanisme’ noem, een meer op emoties dan op ratio gestoelde afkeer van Amerika, een anti-Amerikaanse obsessie”

Luc Van Braekel


Ziet u dat onder Donald Trump veranderen?

Van Braekel: “Trump is een fenomeen van voorbijgaande aard. De reden waarom een deel van de rechterzijde flirt met Rusland is voor mij ook eerder de nalatenschap van de vorige president, Barack Obama. Obama was erg links voor een Amerikaans president. Die kritiek begrijp ik;. Voor een flink deel van de Amerikaanse rechterzijde was hij echter ook te zwart. Een deel van de rechterzijde heeft  geprobeerd om zijn imago en positie te ondermijnen, door bijvoorbeeld de samenzweringstheorie te lanceren dat Obama niet in de VS geboren zou zijn, waardoor hij geen president mocht zijn.”

“Je zou kunnen stellen dat een deel van de rechterzijde in Europa zich van de VS heeft afgekeerd door zich te laten meeslepen door die anti-Obama gevoelens, terwijl de linkerzijde zich nu van de VS afkeert omwille van het nationalisme en de demagogie van Trump.”

“Maar meer in het algemeen zie ik in Europa iets wat ik ‘latent visceraal anti-Amerikanisme’ noem, een meer op emoties dan op ratio gestoelde afkeer van Amerika. Soms is het ook een middel om de eerder zwakke Europese identiteit te bevestigen, niet door eigen waarden voorop te stellen, maar door zich af te zetten tegen die bondgenoot die het meest op Europa gelijkt maar toch een tikkeltje anders is, en als te dominant wordt aangevoeld. Dat latente, emotionele anti-amerikanisme zoekt gewoon in de dagelijkse actualiteit naar concrete ankerpunten om zich te versterken. De Franse filosoof Jean-François Revel heeft dat proces uitvoerig beschreven in zijn boek “De Anti-Amerikaanse Obsessie”.


Heeft de NAVO nog een toekomst na Trump?

Van Braekel: “Eén van mijn kritieken op Donald Trump is dat hij altijd zijn bondgenoten uitkaffert, maar zacht is voor Vladimir Poetin. Dat uitkafferen van bondgenoten kwam een aantal keren pijnlijk naar boven tijdens NAVO-tops.”

“Trump heeft zeker een punt dat Europese landen meer moeten bijdragen tot de NAVO, maar hij gebruikt de verkeerde argumenten. In zijn retoriek stelt Trump het voor alsof de NAVO-lidstaten de VS moeten betalen voor bescherming. In werkelijkheid gaat het gewoon om het naleven van de afspraken om 2% van het BBP aan defensie te besteden. Daar zitten de lonen van de militairen in eigen land, het onderhoud van kazernes, en nog een heleboel andere uitgaven in, die in essentie terugvloeien naar de eigen economie.”

“Trump ziet de NAVO in financiële termen, maar vergeet de essentie. Bij de inhuldiging van het nieuwe  NAVO-hoofdkwartier in Evere in 2017 heeft Trump opvallend niet verwezen naar artikel 5 van de NAVO, wat er de bestaansreden van is: als één van de landen van het bondgenootschap wordt aangevallen, dan wordt dat beschouwd als een aanval op de NAVO als geheel.”

“Uiteraard heeft de NAVO nog een toekomst, zeker zo lang als Poetin en zijn opvolgers hun revisionistische en revanchistische koers blijven varen. Feit is dat de Baltische staten zich bedreigd voelen door Rusland, en dat er vele Russische troepen aan de grenzen met de Baltische staten gestationeerd zijn. Dat is een gegeven waar je niet naast kan kijken. Dat gegeven vind ik al voldoende om de NAVO te laten voortbestaan.”

“Heel wat mensen in Europa vinden net als ik dat de Europese verzorgingsstaat te ver gaat, vooral ook omdat de gevolgen van die verzorgingsstaat sterk voelbaar zijn in hun portefeuille. Dat valt eigenlijk nogal mee – gezondheidszorg is in de VS ook duur. Ik ben eerder tegen de verregaande verzorgingsstaat in Europa omdat ze de mentaliteit van mensen aantast”

Luc Van Braekel


Welke rol heeft de militaire macht van de VS in de toekomst nog buiten de NAVO?

Van Braekel: “Militaire macht wordt altijd breder politiek geduid dan ze is. Voor mij is de militaire macht van de Verenigde Staten een waarborg voor de veiligheid van Europa. Dat is het positieve eraan. De voormalige Amerikaanse president Teddy Roosevelt (1858-1919) zei altijd: ‘Speak softly, but carry a big stick’. Ik zou daaraan willen toevoegen: ‘And use it sparingly’. Met die militaire macht moet spaarzaam omgegaan worden.”

“De invasie van Irak door de VS, en de daaruit voortvloeiende oorlog in Irak, dat was achteraf gezien een strategische blunder. Je moet echter de context bekijken. Er speelde in 2003 heel veel mee: er was het verhaal van de massavernietingswapens, dat achteraf fout bleek te zijn, maar evenzeer de veiligheid van de staat Israël, en de machtsstrijd in de soennitische wereld tussen Saudi-Arabië en Irak.  Men had toen dus wel degelijk argumenten om het Saddam-regime ten val te brengen. De militaire invasie was een succes, de daaropvolgende poging om een stabiel democratisch regime tot stand te brengen in Irak was een mislukking. Die big stick is achteraf gezien te lichtzinnig gebruikt. En dát heeft ertoe bijgedragen dat sommigen de VS als een trigger-happy militaire macht beschouwen die de wereld destabiliseert in plaats van stabiliseert.”

“Zelf zie ik dat zo niet, maar ik vind het Irak-avontuur wel een argument om de militaire macht eerder in te zetten voor kortstondige strafexpedities dan voor langdurige oorlogen zoals in Afghanistan, of langdurige bezettingen zoals in Irak.  Het recente uitschakelen van Qasem Soleimani in Baghdad en de raid om Bin Laden uit te schakelen in Abbottabad zijn voorbeelden van geslaagde, kortstondige strafexpedities.”


Waarom voelt u zich aangetrokken tot de de Amerikaanse samenleving?

Van Braekel: “Wat mij aanspreekt is de mentaliteit van de bevolking; die is hier nog altijd veel zelfredzamer en optimistischer dan in Europa. Dat heeft te maken met het gebrek aan een verzorgingsstaat. Honderd jaar geleden was het in Europa net zo: een gebrek aan verzorgingsstaat zorgde voor veel meer vrij initiatief, vrije solidariteit en zelfredzaamheid.”

“Het grondige sociale vangnet dat de voorbije decennia in Europa is opgebouwd, heeft er echter voor gezorgd dat na enkele generaties de mentaliteit in Europa risicoschuw is geworden. Burgers in Europa verwachten dat alle risico’s in een mensenleven verzacht en opgevangen moeten worden door de overheid. Europeanen betalen daar ook massaal voor, wat ook de verwachting schept dat de overheid moet helpen. In de VS is de mensen hun eerste reflex om zelf te proberen helpen wanneer er iets gebeurt. Van zo’n houding gaat enorm veel energie uit. Ik hoop dat dat blijft.”

“Heel wat mensen in Europa vinden net als ik dat de Europese verzorgingsstaat te ver gaat, vooral ook omdat de gevolgen van die verzorgingsstaat sterk voelbaar zijn in hun portefeuille. Dat valt eigenlijk nogal mee, vind ik – gezondheidszorg is in de VS ook duur. Ik ben eerder tegen de verregaande verzorgingsstaat in Europa omdat ze de mentaliteit van mensen aantast.”

“Die invloed op het denken is iets wat zich heel geleidelijk, over meerdere generaties afspeelt. Het vangnet zorgt ervoor dat alle risico’s worden opgevangen, en mensen niet meer verplicht zijn om na te denken over hoeveel zoiets kost. Door solidariteit te verplichten krijg je de mentaliteit dat de staat alles moet oplossen. Dat is typisch Europees, solidariteit verplichten. En het ontmoedigt vrijwillige solidariteit. In Texas mogen gemeenten en steden zelf beslissen hoe verregaand hulp aan noodlijdenden of armen wordt geboden. Er is hier geen taks op je inkomsten, dus je betaalt niet veel belastingen. Wil je armen helpen, dan moet je uit eigen zak solidair zijn of zelf de handen uit de mouwen steken.”

“Wat ik nog bewonder aan de VS, is de grondwet. Dat document is een echte blauwdruk voor een samenleving, beter dan waar ook. Als je het historisch bekijkt, dan heeft de Amerikaanse grondwet er ook voor gezorgd dat men in Europa finaal absolute monarchieën kritisch is gaan beschouwen.”

“Vandaag nog is de grondwet een gegeven dat sterker in de geesten verankerd ligt dan in Europese landen. Kijk maar eens naar hoe men in de VS omgaat met vrijheid van meningsuiting: je bent hier beter beschermd om te zeggen wat je wil, en dat is een absolute vrijheid. In Europa wordt de vrijheid van meningsuiting op heel wat vlakken ingeperkt, denk maar aan de bestrijding van racisme en discriminatie.”


Zijn het in de VS niet vooral de Republikeinen die het belang van de grondwet als historisch en revolutionair document benadrukken?

Van Braekel: “Een belangrijke strekking bij de politiek conservatieven in de VS neemt de grondwet, en hoe die tot stand is gekomen in de context van de  18e eeuw, nog altijd als basis voor het politieke handelen. Die strekking vormt momenteel een meerderheid in het Hooggerechtshof, en bepaalt dus ook de richting dat het recht in de VS uitgaat. Maar ook de Amerikaanse progressieve zijde gebruikt de ruimte die de grondwet schept om maatschappelijke druk en boycotacties op te zetten tegen social injustice. Dat vind ik nog altijd een betere manier om met elkaar om te gaan dan dingen met behulp van wetten verbieden.”

“Op hun eentje zouden de vrijemarktrepublikeinen het niet kunnen opnemen tegen die social justice-groep, en daarom is er binnen de Republikeinse partij eigenlijk een bondgenootschap tussen vrijemarktaanhangers en religieuzen”

Luc Van Braekel


Wat is uw grootste kritiek op de Verenigde Staten van Amerika?

Van Braekel: “Ik ben pro-Republikeins, maar hou niet van het religieuze fundamentalisme bij een deel van de Republikeinen. Ik ben Republikeins omdat ik van zelfredzaamheid hou, om sociaal-economische redenen dus. De Democraten willen het sociaal model in de VS meer naar het Europees model richten, en daar ben ik geen voorstander van.”

“Als je het los van de partijen bekijkt, dan heb je in de VS momenteel drie grote denkrichtingen. Je hebt een stroming die tegen overheidsinmenging in de economie is; de vrijemarktdenkers. Een tweede groepering is de religieus-fundamentalistische; en die krijgt zichtbaarheid in de strijd tegen euthanasie en abortus. Met succes, want euthanasie is gewoonweg geen issue in de Verenigde Staten.”

“De derde politieke factor is de social justice-beweging, die momenteel aan een opmars bezig is, en die elementen van het Europese socialisme hanteert, gecombineerd met “identity politics” gericht op een eindeloze reeks minderheidsgroepen. Op hun eentje zouden de vrijemarktrepublikeinen het niet kunnen opnemen tegen die “social justice” groep, en daarom is er binnen de Republikeinse partij eigenlijk een soort bondgenootschap tussen vrijemarktaanhangers en religieuzen. Dat is ook wat ik verkies, want ik beschouw collectivisme als een grotere bedreiging dan religie.”

“Zowel bij Democraten als bij de Republikeinen zijn de extreme vleugels alleen maar toegenomen. Vroeger konden de Republikeinen de religieuze fundamentalisten aan hun partij binden, en er toch voor zorgen dat de fundamentalistische invloed op het beleid beperkt bleef. Hetzelfde bij de Democraten met de social justice warriors en de socialisten: de invloed bleef beperkt.”


Ontleent u uw liberalisme aan Ayn Rand, de Amerikaanse filosofe die een objectivistische visie op het liberalisme heeft geschapen in haar romans The Fountainhead en Atlas Shrugged?

Van Braekel: “Atlas Shrugged is utopisch in zijn aanklacht tegen collectivisme, maar predikt wel een economisch separatisme, en dat is geen oplossing. Ik vind niet dat Ayn Rand in dat boek een bruikbare blauwdruk voor een samenleving voorstelt. Ze klaagt er wel goed aan wat er fout is met het collectivisme. Net als ik hangt Ayn Rand het minarchisme aan: ze verwerpt de overheid niet volledig, maar ziet nog een rol weggelegd voor een slanke, minimale overheid bij het waarborgen van interne en externe veiligheid, en een rechtssysteem dat over de correcte uitvoering van contracten waakt.”

“The Fountainhead vind ik een interessanter boek. Het illustreert hoe creatieve individuen kunnen overleven in een hen vijandige samenleving. Het gaat meer over mentale vrijheid dan over maatschappelijke vrijheid. Maar ook dat boek geeft geen pasklare oplossing voor een samenleving. Als het gaat over een concrete maatschappelijke en politieke invulling van liberalisme, dan vind ik de ideeën van Friedrich von Hayek en van Milton Friedman interessanter en bruikbaarder dan die van Ayn Rand.”

Dit interview verscheen in 't Pallieterke van 29 april 2020: https://pallieterke.net/2020/04/interview-met-luc-van-braekel-blogger-lvb-net/
Posted on by degreefchristophe · 2 Comments

‘Of het individu boven de volksgemeenschap moet staan? Dat vind ik een bijzonder moeilijk vraagstuk’

Vlaams parlementslid Sam van Rooy over het succes van zijn partij Vlaams Belang, migratie, 2024, en de islam.

Sam van Rooy is sinds 18 juni 2019 Vlaams parlementslid voor het Vlaams Belang. Sinds begin dit jaar is hij ook Antwerps gemeenteraadslid. In die hoedanigheid zal hij binnen enkele maanden Filip Dewinter opvolgen als fractieleider.
Eerder was van Rooy beleidsmedewerker van de Nederlandse politicus Geert Wilders (Partij voor de Vrijheid), en de jongste jaren woordvoerder van zijn partij. Wie in de tweede helft van de jaren 1980 geboren is, herinnert zich hem misschien ook nog als auteur van de succesvolle kinderboeken De Vampierenmoord en Smokkel in Egypte. Boeken die hij schreef toen hij 11 jaar oud was. Rond zijn 20ste was hij enkele jaren een beloftevol wielrenner; hij haalde zo onder meer de Belgische WK-selectie.
In zijn volwassen leven heeft van Rooy zich ingewerkt in de islam. In die hoedanigheid heeft hij de voorbije jaren al vele islamkritische artikelen en enkele boeken mee geschreven en geredigeerd, al dan niet samen met zijn vader, de essayist Wim van Rooy, bekend van het messcherpe islamkritische werk Waarover men niet spreekt.
Het jongste boek van Sam Van Rooy heet Voor vrijheid dus tegen islamisering. In dat boek, dat hij zelf bestempelt als zijn politieke manifest, duidt hij het probleem van de sluipende islamisering van West-Europa.
Zelf omschrijft van Rooy zich als “grote mond”, die op jonge leeftijd zijn mannetje stond tussen de Marokkanen tijdens potjes straatvoetbal. Op school en op straat leerde hij Marokkanen kennen en hun Arabisch-islamitische cultuur begrijpen.
Het is een lang interview geworden. Voor wie snel de politieke essentie wil vatten, ziehier het kernpunt van van Rooys betoog: “Onze voorzitter Tom Van Grieken pleit, weliswaar als overgangsmaatregel, voor het Duitse model, waarbij belastingbetalers alleen hun eigen religie subsidiëren. Maar voor dat model voel ik weinig. De erkenning en subsidiëring van de islam moet worden ingetrokken, zo simpel is het.”
Maar die passage vindt u pas verder, nadat van Rooy eerst de tijd heeft genomen zijn boek uitgebreid toe te lichten, en na heeft kunnen denken over vragen van ondergetekende.

Wat opvalt na uw boek te hebben gelezen: islamisering wordt er beargumenteerd geschetst als een feit waartegen weinig te doen valt. Met welk beleid wilt u als politicus de islamisering tegengegaan?

Sam van Rooy: “Er staan wel degelijk oplossingen in mijn boek. Wat ik met ‘Voor vrijheid, dus tegen islamisering’ vooral wil zeggen, is dat je niet aan oplossingen kan beginnen zolang je het probleem niet ten gronde aanpakt. Dus: de immigratie moet sterk worden ingeperkt. Anders blijf je in de marge rommelen. De hoop die ik nu koester is dat Vlaams Belang en N-VA samen een absolute meerderheid van de Vlaamse stemmen kunnen halen. Toen ik mijn boek schreef stonden we er niet zo goed voor als vandaag. Nu zitten N-VA en Vlaams Belang samen al aan 44% in Vlaanderen, zoals de jongste verkiezingen hebben aangetoond. Ik geloof dat we binnen 5 à 15 jaar die absolute meerderheid kunnen halen. In de recentste peiling halen we die trouwens al.”

Was er bij de N-VA eigenlijk bereidheid om met Vlaams Belang te regeren, of heeft Bart De Wever jullie er de afgelopen zomermaanden al regeringsvormend vooral proberen afrijden?

van Rooy: “Dat is dubbel. Een belangrijk deel van de N-VA wilde heel graag samen regeren. Ook Bart De Wever, meen ik. Maar hij heeft natuurlijk de onderhandelingen voor de Vlaamse regering genoeg gerokken om het signaal te geven dat hij misschien wel wilde, maar niet kon. De Wever heeft het dan helaas deels op ons proberen steken door te verklaren dat we al in oppositiemodus zaten. Ach… Iedereen weet natuurlijk waarom we niet in de Vlaamse regering zitten: zowel CD&V als Open VLD willen het niet, en helaas wilde De Wever zijn been niet stijfhouden.”

Neemt u dan aan dat De Wever in 2024 wel overstag gaat als jullie samen een absolute meerderheid hebben?

van Rooy: “Daar ga ik van uit, ja. Zelfs als hij het dan niet met de volle goesting zou doen, zal hij het risico niet nemen om zonder Vlaams Belang te regeren. Dat zou voor een groot schisma in zijn eigen partij zorgen.”

Wellicht samen regeren dus in 2024. Met Vlaamse onafhankelijkheid, of confederalisme als eerste uitgangspunt?

van Rooy: “Confederalisme betekent in wezen de onafhankelijkheid uitroepen, en vervolgens een confederatie vormen. Je kan daar wel, ook om strategische redenen, een andere invulling aan geven volgens de lokale Belgische politieke context. Maar een confederatie blijft nog altijd in de eerste plaats een samenwerking van twee onafhankelijke staten, die allebei eenzijdig die confederale samenwerking kunnen opzeggen. Niets meer, niets minder.”

“Dat is het essentiële verschil met een federale staat: de macht om de federatie op te zeggen ligt er bij de federatie, bij de overkoepelende entiteit dus, en niet bij de deelstaten. Het is bizar hoe de N-VA confederalisme wil vormgeven: ze willen eerder België uitkleden zonder dat Vlaanderen echt de jure onafhankelijk wordt. Dat is hun strategie. Maar in hun statuten staat natuurlijk wel nog altijd dat ze een onafhankelijk Vlaanderen als streven hebben, dus uiteindelijk ben ik er vrij gerust op.”

Het kernpunt van Vlaams Belang is en blijft migratie. Wat betekent een migratiestop concreet?

van Rooy: “Sta me toe eerst de karikaturen te weerleggen: we gaan niet rond heel België een hek bouwen. Maar laat ons wel wezen: we kunnen steeds meer van het heelal ontdekken, harttransplantaties uitvoeren en zijn bezig artificiële intelligentie te ontwikkelen, maar onze eigen grenzen controleren en de migratie naar ons land exact regelen zou onrealistisch zijn?”

“Als ingenieur bouwkunde ben ik ervan overtuigd dat onze eigen landsgrenzen op een efficiënte en effectieve manier kunnen en moeten worden gecontroleerd. Hoe dan? Met een slimme combinatie van vaste controleposten aan de grote grensovergangen en mobiele patrouilles, evenals hoogtechnologische middelen zoals drones, sensoren en straks ook artificiële intelligentie. Waar een politieke wil is, is een weg! En het is broodnodig, want een land zonder grenzen is geen land.”

“Onmogelijk? Wanneer in Duitsland de G20 plaatsvindt blijkt grensbewaking plots wél mogelijk te zijn. In 2017 werden op die manier op een maand tijd bijna 700 criminelen tegengehouden en opgepakt, en dus potentieel ook illegalen en jihadisten. Systematische, structurele grenscontroles zouden leiden tot veel minder criminaliteit en jihad-terreur. En voor wie zich afvraagt wat zulke grenscontroles aan de economie zouden kosten: het gerenommeerde economisch instituut IFO in Duitsland heeft berekend dat grenscontroles financieel veel voordeliger zijn dan geen grenscontroles, en dus een ongecontroleerde, massale instroom. Combineer dit met sociale voorzieningen die niet onmiddellijk worden opengesteld voor nieuwkomers, maar pas na heel wat jaren en onder strikte voorwaarden, en je hebt een robuuste fysieke én psychologische dam tegen massa-immigratie.”

“Jaarlijks komen er in België 50.000 migranten bij. Op tien jaar tijd krijg je zo een stad ter grootte van Antwerpen. Dat is een waanzinnig sociaal experiment. Beperk nu direct die instroom tot 10.000 à 15.000 mensen.”

sam van rooy

“Maar uiteraard is nul migratie onmogelijk. En ook niet wenselijk, tussen haakjes. Dé vraag is dan: hoeveel? Jaarlijks bedraagt de instroom in België 120.000 tot 140.000 mensen. In 2018 bedroeg het aantal immigranten zelfs meer dan 160.000. In dat jaar bedroeg de netto-immigratie, het verschil tussen in- en uitstroom, 50.000. En elk jaar komen er in België 50.000 tot 60.000 nieuwe immigranten bij. Onze sociale voorzieningen kunnen dat niet bijhouden, onze maatschappij kan dat niet aan.”

“Hoeveel mensen kunnen we jaarlijks dan wel verwerken? Wel, laat dat eens voorwerp zijn van een grootschalig onderzoek en debat waarbij ook sociologen, demografen, economen en antropologen zijn betrokken. Laat ons bepalen wat de draagkracht van onze samenleving is en wat, bij een bepaalde verwachting van welvaart en welzijn, een wenselijke instroom zou kunnen zijn. Uiteindelijk moeten de noden en de wensen van onze samenleving leidend zijn, en dus níet het aanbod aan asielzoekers en migranten.”

Maar wat denkt u zelf? Hoeveel migranten kan Vlaanderen wél aan?

van Rooy: “Kent u de Nederlandse econoom Joop Hartog? In zijn afscheidscollege over demografie aan de Universiteit Amsterdam uit 2011, ‘Is de maat nou echt vol?’, stelt die emeritus dat het ideale bevolkingsaantal van Nederland – als we kijken naar heel verschillende factoren – landoppervlakte, economisch kapitaal en geschiedenis – rond de 9 miljoen ligt. Nederland telt nu 17 miljoen inwoners.”

“Samen met Hartog zeg ik: misschien moeten we het beleid eerder richten op bevolkingsafname in plaats van op aangroei. Begrijp me niet verkeerd: ik pleit niet voor tirannieke staatsinterventies of een waanzinnig bevolkingsexperiment, wat het huidige beleid van massa-immigratie overigens reeds is. Maar waarom zouden we ons bevolkingspeil niet gewoon min of meer constant proberen houden? In die lijn ligt het betoog van dr. Joop Hartog ook. Bevolkingsgroei is niet het economische wondermiddel dat men er van maakt.”

“Zonder immigratie zou onze bevolking dalen, en dus ook ons welvaartsniveau, is een vaak gehoord argument. Ondertussen is al meer dan 80% van de bevolkingstoename in België het gevolg van massa-immigratie. De bevolkingsgroei via massa-immigratie kan misschien wel zorgen voor een groei van het Bruto Nationaal Product, maar die groei komt niet terecht bij grote groepen binnen de onder- en middenklasse, integendeel. Bovendien wordt op die manier het vergrijzingsprobleem op termijn nóg groter.”

“Om dus concreet op uw vraag te antwoorden: ik wil niet dat de Vlaamse bevolking nog verder stijgt van 6,5 naar 8 miljoen. Tien jaar lang een migratiesaldo van 50.000 mensen betekent dat er op slechts één decennium een stad ter grootte van Antwerpen bijkomt. Dat is niet alleen te snel, maar ook gewoon te veel. Onze oppervlakte, economische draagkracht en socioculturele absorptiecapaciteit zijn beperkt. Ik zou zeggen: beperk nu direct met een quotum die jaarlijkse instroom, tot bijvoorbeeld 10 à 15.000. En laat dat plafond verder ook afhangen van het geboorte- en sterftecijfer, met het oog op een min of meer constant bevolkingspeil.”

Wat met economische immigratie? Sommige jobs willen Vlamingen eenvoudigweg niet meer zelf doen.

 van Rooy: “De N-VA en ook Forum voor Democratie van Thierry Baudet in Nederland lopen hoog op met het Australische migratiemodel, dat alleen naar economische eigenschappen van migranten kijkt om ze al dan niet binnen te laten. Taalkennis en diploma staan voorop. Maar het is problematisch dat er een uitzondering wordt gemaakt voor vluchtelingen. En het blijft verre van voldoende, want ook via het Australische puntensysteem kan een Pakistaanse dokter die goed Engels spreekt Australië binnen, terwijl hij misschien de sharia superieur acht aan de democratie, en met de islamitische leer in zijn hoofd zijn vrouw en dochter mishandelt.”

“Hoe gaan we dan op cultuur en dus ook religie selecteren, de dimensie die ik er aan toe zou voegen? Hoe komen we te weten dat die Pakistaanse dokter een aanhanger van de sharia is? Zoiets kost tijd, geld en goed opgeleide mensen. Helemaal waterdicht zal het systeem niet zijn, maar geen enkel systeem is dat, en ik geloof dat we een goede selectie kunnen maken via diepte-interviews, één-op-één, en via strenge, diepgravende achtergrondchecks. We moeten potentiële nieuwkomers op de rooster durven te leggen, we moeten hun levenswandel kunnen reconstrueren en hun opvattingen en intenties proberen te achterhalen. Ik ben ervan overtuigd dat we, indien de politieke wil er is, het kaf van het koren kunnen scheiden. De tijd en energie die we daarin steken zal zich uiteindelijk dubbel en dik terugbetalen via een stabiele, vrije en welvarende samenleving waar iedereen, zowel de autochtoon als de hardwerkende, goed geïntegreerde allochtoon, gelukkiger is. Ik ken namelijk vele allochtonen die evenzeer lijden onder het lakse immigratie- en integratiebeleid, en die het er helemaal mee hebben gehad. En geef ze eens ongelijk!”

“Overigens is economische migratie ook slecht voor de landen van herkomst, die op die manier waardevolle werkkrachten en (hoog)geschoolden verliezen, terwijl ze die vaak veel beter zélf kunnen gebruiken. Een Afghaanse ingenieur, Pakistaanse dokter, Malinese loodgieter of Marokkaanse advocaat moet vooral blijven waar ze zijn, en hun eigen samenleving versterken, want die heeft nood aan zulke krachten. Ik ben tegen de zogenaamde brain drain, want het verzwakt de (ontwikkelings)landen van herkomst en heeft meer migratiestromen tot gevolg. En dat is voor iedereen nefast.”

“Je moet kunnen erkennen dat wanneer iemand radicaliseert of islamiseert door een moslimprediker die zonder probleem België is binnengekomen, dit nog altijd in de eerste plaats een immigratieprobleem is”

sam van rooy

Intolerante ideeën leven ook bij mensen die (klein)kinderen van migranten zijn, en de Belgische nationaliteit hebben.

van Rooy: “Uiteraard, maar die zogenaamde radicalisering, een politiek correct eufemisme voor islamisering, ligt voor een groot deel aan de aanhoudende instroom van nieuwe diepgelovige moslimmigranten, die nazaten van migranten indoctrineren via moskeeën en Koranscholen, en die ook op straat een goede moslim willen zijn, waardoor ze de sociale druk en islamisering bij bijvoorbeeld Marokkanen doen toenemen.”

“Wat ik nu zeg is geen ‘rootisme’; iemand alleen taxeren en aanspreken op zijn of haar wortels, zonder dat die persoon daarvan los kan komen. Ik zou niet liever willen dat moslims loskomen van hun islamitische wortels. Maar je moet het ook eerlijk durven zeggen als dat loskomen zelden of veel te weinig gebeurt. Je moet kunnen erkennen dat wanneer iemand, wie ook, radicaliseert of islamiseert door een prediker uit een moslimland die zonder probleem België is binnengekomen, dit nog altijd in de eerste plaats een immigratieprobleem is.”

Vlaamse steden zijn in de feiten nu al multicultureel, in die zin dat hier genoeg mensen wonen die een ander cultureel, taalkundig of religieus referentiekader hebben. In uw boek spreekt u zich uit tegen zo’n al te diverse samenleving omdat u denkt dat zulke heterogene samenlevingen alleen onder een repressief staatsapparaat vreedzaam kunnen samenleven. Dat is een beeld dat u angst inboezemt. En toch wilt u drones en artificiële intelligentie gebruiken om de grenzen te bewaken. Dat is een paradox die ik niet begrijp. Waarin verschilt het Vlaams Belang dan eigenlijk van het seculiere-repressieve model – neutraliteit van de ambtenaar, militairen op straat, camera’s, vingerafdrukken op de identiteitskaart – dat de N-VA ons meer en meer voorhoudt als oplossing?

van Rooy: “Alvorens ik antwoord wil ik eerst zeggen dat men altijd zou moeten verduidelijken wat men precies bedoelt met ‘diversiteit’. De term ‘multiculturaliteit’ of ‘multiculturele samenleving’ is, nadat zelfs Angela Merkel, Yves Leterme en David Cameron hebben toegegeven dat ze is mislukt, de afgelopen jaren sluipenderwijs vervangen door het begrip ‘(super)diversiteit’. Maar wat betekent dat eigenlijk? Ik zie geen probleem met een bepaalde, zéér beperkte mate van etnische diversiteit, toch niet zolang die voortkomt uit een zeer strenge selectie aan onze grenzen en een dwingend beleid om onze taal te leren en onze normen en waarden te omarmen. Zie ook mijn eerder antwoord op uw vraag over de migratiestop.”

“Culturele en religieuze diversiteit zorgt vroeg of laat voor grote problemen. Was het niet de onverdachte filosoof Etienne Vermeersch die heeft gezegd: ‘Homogeniteit van de bevolking is belangrijk. Het is gevaarlijk grote groepen met een andere cultuur op te nemen’? Dat citaat kan zo in een pamflet of in het partijprogramma van het Vlaams Belang worden opgenomen, en ik zou er nog aan willen toevoegen: dat is zéker het geval wanneer die andere cultuur een waarden- en normenpatroon inhoudt dat haaks staat op het onze, zoals de islam.”

“Niet onze samenleving en onze steden moeten worden gemilitariseerd, maar onze landsgrenzen”

sam van rooy

“Maar om op uw vraag te antwoorden: er is een fundamenteel verschil tussen enerzijds het door middel van fysieke barrières in combinatie met hypermoderne technologie bewaken en strikt controleren van onze eigen grenzen, en anderzijds een repressief staatsapparaat binnenin onze samenleving. Meer zelfs: wat ik in mijn boek betoog is dat om het laatste te vermijden, het eerste broodnodig is. Kijk naar Israël: zonder Iron Dome-antirakettenschild en zonder grensbarrière en zware grensbewaking, zou het onmogelijk zijn om de vrije samenleving die Israël is te bewaren. Om het met een oneliner te zeggen: niet onze samenleving en onze Vlaamse steden moeten worden gemilitariseerd, maar onze landsgrenzen. Niet onze kerstmarkten, stations, synagogen, kerken, belangrijke instituten, scholen en evenementen moeten versterkte burchten worden, maar wel ons land. Met andere woorden: geen militairen, betonblokken, drones en camera’s met gezichtsherkenning (denk aan China!) rond onder meer onze kerstmarkten, maar wel rond ons land, aan onze landsgrenzen. Het Hongaarse model, zeg maar.”

“Dat het vandaag helaas zover is gekomen dat steeds meer van het soort repressieve maatregelen dat u noemt inderdaad nodig blijkt binnenin onze samenleving, maatregelen die dus ook het Vlaams Belang vaak niet afwijst, is het gevolg van het negeren of als racisme brandmerken van onze decennialange fundamentele kritiek op massale, ongecontroleerde migratiestromen, en van de ideologie van de zogenaamde ‘open samenleving’ die daaraan ten grondslag ligt. Het fundamentele verschil met de N-VA is en blijft dat wij, zoals ik reeds heb betoogd, nog altijd het probleem bij de bron willen aanpakken, namelijk naast de economische ook de culturele factor in massa-immigratie mee laten wegen. Een geschoolde moslim die wel werkt en onze taal spreekt, maar tegelijkertijd neerkijkt op vrouwen en zijn dochters de hoofddoek oplegt, heeft hier niets te zoeken. Bovendien willen wij, in tegenstelling tot de N-VA, de erkenning van de islam en alle subsidiegeldstromen, rechten en faciliteiten die daarbij horen, stopzetten. Want de islam is geen religie, maar een totalitaire ideologie met weliswaar een misleidend religieus randje. En zoals mijn goede vriend, de helaas overleden arabist Hans Jansen zei: ‘Wie islam zaait, zal sharia oogsten.’”

“De immigratie aan banden leggen blijft dus prioriteit nummer één. Want wanneer ‘open samenleving’ betekent dat ons land openstaat voor iedereen die naar hier wil komen of migreren, dan zal die ‘open samenleving’ uiteindelijk ophouden te bestaan. Wanneer een ‘open samenleving’ echter betekent dat we een democratische rechtsstaat zijn, met individuele rechten en vrijheden en de gelijkwaardigheid van man en vrouw, holebi en hetero en gelovig en ongelovig/afvallig, dan kan die alleen maar blijven bestaan wanneer ze naar buiten toe op zijn minst grotendeels gesloten is, en een migratiemodel heeft zoals ik heb geschetst. Toch zeker wanneer ons samenlevingsmodel niet geldt in het grootste deel van de wereld. Immigratie moet dus de hoogste uitzondering zijn, en geen recht of voldongen feit.”

“Want zoals ik in mijn boek betoog is onze vrije democratische rechtsstaat, met zijn scheiding der machten en van Kerk en Staat, een kwetsbaar evenwicht als resultaat van eeuwen strijd en dialectiek, dat wordt geschraagd door burgers die een kostbaar sociocultureel weefsel van westerse en Europese mores belichamen. Door decennia van ongecontroleerde massa-immigratie, waardoor heel wat moslims met diep ingebakken compleet tegengestelde en totalitaire opvattingen konden toetreden tot onze samenleving, wordt dit unieke bouwwerk vandaag dus, in een wanhopige poging Karl Poppers ‘geen tolerantie voor intolerantie’ toe te passen, ondergraven. Wie de islamitische wereld blijft binnenhalen, wordt uiteindelijk zelf de islamitische wereld. Ik citeer de Frans-Algerijns-Joodse auteur Éric Zemmour, die zegt: ‘Friedrich Engels waarschuwde ons: ‘Vanaf een bepaalde hoeveelheid wordt de kwantiteit een kwaliteit.’ Vanaf een bepaald aantal moslims in een buurt of stad – deze “tolerantiedrempel” waarover we niet meer durven spreken – verandert de buurt of stad van aanzicht, van sfeer, van aard.’”

“Een belangrijk deel van de Antwerpenaren met een migratieachtergrond is goed geïntegreerd en heeft zelfs opvattingen die dicht tot zeer dicht staan bij die van het Vlaams Belang. Hun visie is stads, vrij, Vlaams en westers, en evengoed hebben zij dus een hekel aan de islamisering van hun stad. Mijn wens en hoop is om meer zulke mensen aan te trekken bij het Vlaams Belang.”

sam van rooy

Een andere oplossing voor een multiculturele samenleving is een confessioneel model, zoals Libanon (en Israël, trouwens), waarbij er geen burgerlijke wetgeving is, maar verschillende wetten gelden voor verschillende cultureel-religieuze groepen. Is dat te verkiezen boven een repressief staatsapparaat?

van Rooy: “Alsof dat soort landen geen repressief staatsapparaat nodig heeft om de boel bij elkaar te houden. Libanon is trouwens een etnisch-religieuze puinhoop en Israël is een uniek klein wonder, dat overigens ook burgerlijke wetgeving heeft, maar waar ik op termijn veel problemen verwacht met de groeiende Arabisch-islamitische minderheid, die nu ongeveer 20% van de Israëlische bevolking uitmaakt. Wat Europa betreft bekijk ik dat pragmatisch. In wijken waar de islam al sterk aanwezig is en wortel heeft kunnen schieten, zie ik niet in hoe je zou kunnen ont- of de-islamiseren, tenzij via tirannieke en dus onwenselijke maatregelen. Denemarken voert bijvoorbeeld een steeds repressiever beleid: zij bestempelen via een aantal parameters, waaronder werkloosheid, criminaliteit en percentage vreemdelingen, bepaalde wijken als getto’s. Wie in zo’n getto een misdrijf pleegt, wordt dubbel zo hard gestraft als elders. Principieel keur ik dat af, want zoiets druist in tegen de rechtsstaat. Bovendien geloof ik ook niet dat een wijk daardoor ten goede zal veranderen, al was het maar omdat criminaliteit daar niet eens het belangrijkste probleem is. Het probleem is daar de islamisering, de socioculturele omslag die er reeds heeft plaatsgevonden.”

“Eerlijk: dat soort wijken zijn we gewoonweg kwijt. Tenzij de nakomelingen vanzelf verwesteren, maar ik zie dat niet of alleszins veel te weinig gebeuren. Dat klinkt misschien wat fatalistisch, maar daarom is mijn volledige boodschap nog niet fatalistisch. Want gelukkig nemen zulke geïslamiseerde wijken procentueel gezien vooralsnog slechts een relatief klein deel van ons grondgebied in. Ik parafraseer de Nederlandse historica Machteld Allan. Een rechtsstaat is alleen te handhaven in een fysieke gemeenschap die coherent is omdat ze een geschiedenis en cultuur deelt. Op het moment dat je alles per wet moet afdwingen en niets meer van nature gebeurt, is het voorbij. Dat je bijvoorbeeld op straat geen vrouwen lastigvalt, zou vanzelfsprekend moeten zijn en helemaal niet in een wet gevangen moeten worden. Die vanzelfsprekendheid kan er alleen maar zijn wanneer je een soort natuurlijke gemeenschap vormt op basis van gedeelde grond, een natie. De conservatieve Britse filosoof Roger Scruton zegt dat heel mooi. Hij zegt dat als men nationalisme loslaat, men moet aanvaarden dat mensen andere soorten gemeenschappen gaan vormen, bijvoorbeeld op grond van ras of religie. Dan heb je een recept voor oorlog.”

Als je het over Vlaanderen spreidt, nemen geïslamiseerde wijken inderdaad een klein deel van de oppervlakte in. Maar in de grootsteden wegen zo’n wijken zwaarder door, zowel qua oppervlakte als qua bevolking.

van Rooy: “Dat is zo. Maar vraagt u me naar een wonderoplossing? Die heb ik niet. Vlaams Belang is de jongste verkiezingen vooral buiten de steden vooruit gegaan. Voor de steden is mijn boodschap minder hoopvol, dat geef ik toe. De laatste jaren was ik heel vaak in Antwerpse scholen om infosessies te geven en te debatteren. Met een 180-tal nationaliteiten zou je Antwerpen inderdaad ‘superdivers’ kunnen noemen, maar vaak is er een kwantitatief en zeker kwalitatief overwicht van de islam, zo heb ik ook vastgesteld in vele scholen. Een belangrijk deel van de Antwerpenaren met een migratieachtergrond heeft zich echter goed geïntegreerd, en heeft zelfs opvattingen die eigenlijk dicht tot zeer dicht staan bij die van het Vlaams Belang. Hun visie is stads, vrij, Vlaams en westers, en evengoed hebben zij dus een hekel aan de islamisering van hun stad. Dat is dus een troef voor Antwerpen, voor Vlaanderen en voor mijn partij. Mijn wens en hoop is om meer zulke mensen aan te trekken bij het Vlaams Belang.”

“De modale Vlaming is migratiekritisch, maar zegt in één adem ook: ‘Ja, maar, wij kennen er ook goei’. Ik vind die uitspraak formidabel, want wie zoiets zegt staat toch per definitie open voor migranten die wél integreren?”

sam van rooy

Ziet u dan geen tweedeling opdoemen tussen de stad met een diverse bevolking, en het platteland met autochtone Vlamingen? Hoe gaat u beide verzoenen in één partij?

van Rooy: “O, maar het verhaal dat ik als Vlaams Belanger breng als ik te lande ga spreken is dat afkomst of huidskleur er niet toe doen. Welke waarden, welke cultuur iemand omarmt, dát is onze maatstaf.

“Ik word eigenlijk zo goed als nooit geconfronteerd met zogenaamd Seefhoek-racisme. Als dat toch gebeurt, dan komt de opvoeder en principiële politicus in mij naar boven die uitlegt waarom die opvatting verwerpelijk is en zegt dat je daarvoor bij ons aan het verkeerde adres bent. Gelukkig voegt de Vlaming, wanneer hij kritiek heeft op immigratie of de islam, er meestal automatisch aan toe: ‘Ja, maar wij kennen er ook goei’. Over een dergelijke uitspraak doet links vaak denigrerend, maar eigenlijk is ze formidabel. Want wie dat zegt, laat zien dat hij of zij openstaat voor eenieder die integreert en moeite doet om erbij te horen. Racisten en neonazi’s krijgen zoiets nooit over hun lippen, hoe goed iemand met een migratieachtergrond ook zijn of haar best doet.”

“Tegelijkertijd wil ik benadrukken dat niet iedereen die een racistische uitspraak doet, ook een racist is. De volksmens is nu eenmaal de volksmens, en veel van die mensen zijn moegetergd door het roekeloze immigratie- en integratiebeleid, waardoor ze hun wijk, school of werkvloer dramatisch hebben zien vervreemden, verloederen, islamiseren. Extreme, soms ook racistische taal, is helaas nog vaak hun enige verweer. Ze kunnen zich niet uitdrukken via artikels, boeken of politieke debatten, en hebben terecht het gevoel dat hun verzuchtingen niet serieus worden genomen.”

“Het Vlaams Belang is traditioneel eerder een stadspartij dan een plattelandspartij, al laten de jongste verkiezingen zien dat er een verschuiving is. Dat komt omdat mensen op het platteland niet geconfronteerd willen worden met de problemen die verbonden zijn met de omvang en demografie van een stad, onheil dat zij meekrijgen via het nieuws: islamisering, groeiende problemen met bepaalde groepen allochtonen, illegaliteit, straatcriminaliteit, steekpartijen, jihad-dreiging, vuilnis op straat, wetteloosheid, …”

“Het is dubbel. Vroeger zei men: in de stad stemmen mensen op Vlaams Belang omdat ze direct werden geconfronteerd met de zogenaamde multiculturele samenleving en de problemen die daaraan vasthangen. Nu stemt ook het Vlaamse platteland Vlaams Belang omdat ze weten dat er in Antwerpen al meer dan zestig moskeeën zijn en omdat ze er zelf geen willen in hun gemeente, ook al wonen er tot nader order weinig moslims. Van steeds meer mensen hoor ik dat ze Antwerpen en Brussel, of toch zeker bepaalde wijken en stadsdelen, simpelweg mijden. Niet alleen omwille van de vervreemding, islamisering en onveiligheid, maar ook wegens de stress en de drukte, de hectiek. De mensenmaat is er weg.”

Een vaakgehoorde kritiek van Vlamingen op de stad is: ‘het is onze stad niet meer’. En dus vluchten ze. Dat zorgt er ook voor dat de stad vervreemdt, en is ook wel de gemakkelijkste oplossing.

van Rooy: “Dat klopt. Ik ken een Antwerpse Jood die nu in Israël woont en honderduit vertelt hoe mooi, aantrekkelijk en vooral typisch Antwerps de Borgerhoutse Turnhoutsebaan als winkelstraat ooit was. Dat is een wereld die wij helaas nooit gekend hebben, maar die wel nog leeft bij oudere mensen. Maar de vervreemding, onveiligheid en islamisering treffen evengoed jonge mensen. Ik ken een jong, nota bene divers en perfect geïntegreerd hoogopgeleid koppel – de jongeman is Indisch en de jongedame komt uit Letland – dat de Brederodewijk in Antwerpen is ontvlucht wegens de Turks-Koerdische spanningen en de soms zelfs dodelijke geweldsuitbarstingen die daar niet zelden uit voortkomen. De goeden lijden dus onder de slechten, en dat komt allemaal door een roekeloos beleid van ongecontroleerde immigratie en een soft integratiebeleid.”

“Wanneer de islamitische massa-immigratie geen halt wordt toegeroepen, belanden we over enkele decennia in het soort maatschappij dat in Afrika, het Midden-Oosten en Azië schering en inslag is: een geïslamiseerde samenleving en/of geïslamiseerde regime, zoals in landen als Qatar en Iran, of een seculiere dictatuur, zoals in het Turkije van Atatürk en het Syrië van Assad.”

sam van rooy

“Ik denk dat stadswijken die multicultureel zijn nog weinig samenhang vertonen, en mensen er minder hun verantwoordelijkheid nemen voor netheid, minder voor eigen deur vegen. Mensen hebben er opvattingen en mentaliteiten die te zeer verschillen en begrijpen elkaar vaak niet. En er is geen sociale controle meer. Daardoor verloedert een buurt, en dat biedt een voedingsbodem voor overlast, criminaliteit en islamisering, zoals het zogenaamde salafisme.”

“Laatst was ik toevallig in het Kempense dorp Oelegem. Ik deed er een terrasje, en terwijl ik er zat schoot het me te binnen dat het dorpsplein daar zowat mijn ideaalbeeld is: het was er heel rustig, ik had zicht op de kerk, iedereen bleek er elkaar te kennen en enkele wielertoeristen kwamen aangefietst om van een pintje te genieten. Dat is het gemoedelijke, overzichtelijke, herkenbare, veilige, fijne Vlaanderen zoals het zou moeten zijn: men kent en respecteert elkaar, en als men elkaar niet persoonlijk kent, dan herkent én erkent men elkaar. Want al dan niet subtiele handelingen, gedragingen en activiteiten, en natuurlijk ook de gedeelde taal, zorgen voor een gedeelde, geruststellende context en een leefomgeving die mensen een geborgen, veilig, blij en, jawel, zelfs gelukzalig gevoel geeft. Wel, dat is wat de stad grotendeels is kwijtgeraakt, zeker in bepaalde, gemulticulturaliseerde, geïslamiseerde of geafrikaniseerde wijken.”

“En dus wil Oelegem geen Antwerpen worden. Dat is waarom onze Guy D’haeseleer met Forza Ninove zo goed scoort. Mensen ervaren een plotse instroom van bepaalde groepen vreemdelingen in hun stad, wijk, straat en school; vreemdelingen met compleet andere mores die op slechts enkele jaren of decennia in onze wijken en scholen een culturele omslag veroorzaken. De autochtone Vlamingen, die er vaak al vele generaties wonen, denken terecht: ‘What the fuck gebeurt hier eigenlijk!?’”

De geest is uit de fles. Terug naar vroeger gaan gaat niet. En weggaan uit de stad zal ook niet helpen om vroeger te herscheppen.

van Rooy: “Dat klopt, maar het restrictieve migratiebeleid invoeren dat ik eerder in dit gesprek heb geschetst zou al een goed begin zijn. Anders gaan we naar een samenleving waar verschillende religieus-cultureel-etnische groepen elkaar voortdurend bekampen, en waar de overheid steeds repressievere tot uiteindelijk dictatoriale middelen moet gebruiken om te proberen stabiliteit en vrede te bewaren. Een burgeroorlog ligt dan in het verschiet. In mijn boek citeer ik de Duitse schrijver Hans Magnus Enzensberger, die de nu reeds aan de gang zijnde ‘moleculaire burgeroorlogen’ (of microburgeroorlogen) beschrijft. Wanneer de islamitische massa-immigratie en de daaruit voortkomende islamisering geen halt worden toegeroepen, belanden we over enkele decennia in het soort maatschappij dat in Afrika, het Midden-Oosten en Azië schering en inslag is: een geïslamiseerde samenleving en/of geïslamiseerde regime, zoals in landen als Qatar en Iran, of een seculiere dictatuur, zoals in het Turkije van Atatürk en het Syrië van Assad. Uiteraard zijn beide scenario’s rampzalig, want allebei staan ze haaks op onze vrije, seculiere democratische rechtsstaat, maar het is nog slechts die keuze, tussen de pest en de cholera, die via massa-immigratie op ons afkomt.”

“Ik denk dat het belangrijk is om zowel in mijn eigen partij als erbuiten te benadrukken dat er heel wat mensen met een migratieachtergrond zijn die de islam eveneens niet moeten.”

sam van rooy

“Weet u wat filosoof en televisiemaker Jan Leyers concludeerde na zijn recentste documentaire Allah in Europa (2017)? Dat we de facto in een totaal gesegregeerde maatschappij leven, met twee verschillende werelden, die van de moslims en die van de niet-moslims, waarin totaal anders wordt gedacht over fundamentele zaken zoals de vrijheid van meningsuiting, afvalligheid, democratie en de gelijkwaardigheid van man en vrouw. Gevraagd naar zijn verwachtingen voor de toekomst, antwoordde Leyers: ‘Verwachtingen? Ik ben allang gelukkig als we elkaar de kop niet inslaan.’ Zover is het dus reeds gekomen, dat de lat voor onze samenleving zo laag moet worden gelegd. En niemand kan zeggen dat Leyers niet weet waarover hij spreekt. Wat een verschrikkelijk toekomstbeeld.”

 Wat gaat u verder doen als politicus om het tij te keren?

van Rooy: “Ik denk dat het belangrijk is om zowel in mijn eigen partij als erbuiten te benadrukken dat er heel wat mensen met een migratieachtergrond zijn, waaronder ook Marokkanen, Turken, Pakistanen, Afghanen, Iraniërs, Syriërs enzovoort, die eveneens de islam niet moeten. Toen Filip Dewinter en ik in de Antwerpse wijk Luchtbal demonstreerden tegen een nieuwe moskee, werden we aangesproken door een Marokkaanse vrouw die blij was dat we ons verzetten. Ze vertelde dat als die moskee er zou komen, de kans reëel was dat de imam en het moskeebestuur de buurt zouden islamiseren en haar via socioculturele druk zouden aanporren om onder meer een hoofddoek te gaan dragen; een domino-effect waarbij moslims islamitischer worden en ze door middel van al dan niet subtiele dwang, intimidatie en bedreiging andere moslims beginnen te islamiseren. Mijn focus als politicus blijft de strijd tegen de massa-immigratie en tegen faciliteren van de islam. Want wie de islamitische wereld blijft binnenhalen en voor de islam de rode loper uitrolt, zal straks zélf eindigen als de islamitische wereld.”

Waar ligt voor u de grens van de godsdienstvrijheid?

van Rooy: “Onze voorzitter Tom Van Grieken pleit, weliswaar als overgangsmaatregel, voor het Duitse model, waarbij belastingbetalers alleen hun eigen religie subsidiëren. Maar voor dat model voel ik weinig. De erkenning en subsidiëring van de islam moet worden ingetrokken, zo simpel is het. Dat kan ook gemakkelijk wanneer de islam niet meer verkeerdelijk zou worden bestempeld als een religie zoals jodendom, christendom, hindoeïsme enzovoort, maar als een totalitair politiek systeem, zoals het nationaalsocialisme en het communisme. De grote Vlaamse arabist en islamexpert, Urbain Vermeulen heeft het ons jarenlang ingepeperd en ook overvloedig aangetoond: de islam is veel meer wet en recht dan religie. De helaas recent overleden bekende Joods-Hongaarse schrijver György Konrád, die zowel het nationaalsocialisme als het communisme had overleefd, stelde dat na het nazisme en het communisme, de islam de derde totalitaire ideologie is die de mensheid bedreigt.”

“Ik ga dus ook het kruisje en het keppeltje niet offeren op het altaar van de neutraliteit, die opnieuw een issue is geworden door de islam en zijn hoofddoek. Dat zou een zwaktebod zijn, net zoals het zogenaamde ‘boerkaverbod’ eigenlijk een non-wet is die niet de boerka an sich verbiedt, maar wel gezichtsbedekkende kledij in het algemeen. Zo pak je dus in wezen het systeem islam en zijn verwerpelijke, totalitaire en vrouwonderdrukkende symboliek niet aan. Alsof men het ostentatief etaleren van een swastika zou verbieden louter omdat men de vorm of kleur van dat verderfelijke totalitaire en antisemitische symbool afwijst.”

“Moskeeën mogen van mij open blijven, op voorwaarde dat ze alle verzen in de Koran en passages in de Hadith die oproepen of aansporen tot haat, intolerantie of geweld tegenover niet-moslims, vrijdenkers, afvalligen, vrouwen, homoseksuelen, enzovoort, expliciet schrappen.”

sam van rooy

Wat is nog toegelaten voor moslims met Vlaams Belang in de regering?

Van Rooy: “Elke moskee waar uit de Koran wordt gereciteerd zoals die al bijna 14 eeuwen bestaat, is per definitie een radicale, fundamentalistische moskee. Ik zou tegen al die imams zeggen dat ze hun moskee mogen openhouden, op voorwaarde dat ze alle verzen in de Koran en passages in de Hadith die oproepen of aansporen tot haat, intolerantie of geweld tegenover niet-moslims, vrijdenkers, afvalligen, vrouwen, homoseksuelen enzovoort, expliciet schrappen. Ook de heilige status van de islamitische profeet Mohammed, de eerste jihadist, alsook de sharia, de wetten van de islam, moeten expliciet worden afgezworen.”

“Dat is wat Ayaan Hirsi Ali en anderen met haar migratieachtergrond en van haar kaliber ook zeggen. Wil je de islam belijden en de moskee behouden? Prima, maar neem dan ook je verantwoordelijkheid om de islam actief fundamenteel te hervormen. Breek met Mohammed als boodschapper van God en als perfecte mens. Veroordeel zijn oorlogsdaden. Verwerp de sharia als voorbeeldsysteem. En pas dan kunnen we praten. De realist in mij zegt dan: er blijft dan nog nauwelijks iets over van de islam zoals die bedoeld is. Alsof je het nationaalsocialisme zou ontdoen van zijn totalitarisme, imperialisme, corporatisme, racisme en antisemitisme en het vervolgens nog altijd ‘nationaalsocialisme’ zou kunnen noemen. Onzin natuurlijk.”

“Culturele moslims zullen en kunnen natuurlijk blijven bestaan: voor de feesten, de muziek, de familie. De iftar, de gezamenlijke maaltijd die de vasten tijdens de ramadan breekt, draait rond gezellig samenzijn. Op zich zie ik daarin in principe geen probleem. Hoewel: zoals bij alles in de islam valt het dwangmatige karakter van de ramadan niet te onderschatten, wat tot ongezonde, gevaarlijke en ellendige situaties leidt.”

“Wat ik helaas wel zie bij veel culturele of ‘gematigde’ moslims, is dat ze een verborgen dubbelleven leiden. Ze doen eigenlijk niet echt mee met bijvoorbeeld de ramadan en houden voor hun familie, omgeving en moslimgemeenschap de schijn op. Ze doen eigenlijk – en dat gebeurt overigens ook in geïslamiseerde landen zoals Iran – zowat alles wat van de islam niet mag. Op scholen zie en hoor ik dat vaak: er zijn een pak leerlingen die zichzelf ‘moslim’ noemen maar leven als een kafir, een ongelovige, een afvallige. Maar de dynamiek is haast altijd zo dat de gematigden zich uiteindelijk laten meeslepen door de fanatici en de fundamentalisten, en als het erop aankomt ook samen met die diehards het onverdedigbare van de islam en zijn leerstellingen blijven verdedigen. Omdat ze niet anders durven. Uit angst dus, omdat ze niet beter weten, omdat hun afkeer van het Vlaams Belang of van islamkritiek te groot is, of omdat hun tribale mentaliteit de bovenhand neemt.”

“We hebben nood aan moedige vrouwen zoals Seyran Ates, die in Berlijn de Ibn Rushd-Goethe-moskee heeft opgericht, een liberale moskee waar iedereen mag komen; met hoofddoek, zonder hoofddoek, mannen en vrouwen samen, homoseksuelen,… En waar ook vrouwen het gebed mogen leiden.”

sam van rooy

“Neem bijvoorbeeld recent nog Open VLD-verkiezingskandidate Zelfa Madhloum, die op de Meir in Antwerpen van moslims een folder kreeg toegestopt waarin haar werd aangemaand om zich als moslima vrijwel volledig islamitisch te bedekken. Ze heeft daarover schande gesproken op Facebook en schreef ook een stuk dat is gepubliceerd op de website van de VRT. Ook in haar opiniestuk zie je echter de reflex om vooral afstand te houden van islamkritiek en zich te excuseren tegenover moslims, dat ze hen zeker niet viseert en alleen de zogenaamde salafisten wil aanpakken, en dat ze absoluut niet tegen de islam is… Terwijl die salafisten toch duidelijk gewoon de zuivere islamitische doctrine belijden en in de praktijk willen brengen. Ze zijn bijna de perfecte volgelingen van de islamitische profeet Mohammed. En tóch kreeg Madhloum nog altijd veel bagger van moslims over zich heen. Mijn pittige reactie op haar stuk is gepubliceerd door Doorbraak.”

“Twintig keer excuseren, en dan een punt maken… Dan maak je geen punt, dan leg je de lat niet hoog genoeg. Er zijn vele, vele ex-moslims en oprechte islamhervormers die zoveel moediger zijn en wél man en paard noemen. Die moeten doorgaans breken met hun familie omdat ze breken met de islam, of moeten verhuizen omdat ze ex-moslim zijn en islamkritiek leveren.”

“We hebben nood aan moedige vrouwen zoals Seyran Ates, die ik ook uitgebreid citeer in mijn boek Voor vrijheid dus tegen islamisering. Ates is een dame van Turkse origine die in Berlijn de Ibn Rushd-Goethe-moskee heeft opgericht, een zogenaamde liberale moskee waar iedereen mag komen; met hoofddoek, zonder hoofddoek, mannen en vrouwen samen, homoseksuelen, … En waar ook vrouwen het gebed mogen leiden. Bij haar is niets te vinden dat nog maar in de buurt komt van wat er in de Koran en de Hadith, de heilige, fundamentele bronnen van de islam, is te vinden. Eigenlijk is Ates bezig een nieuw geloof te ontwikkelen, dat nog nauwelijks iets met de islam heeft te maken. Ze heeft al een jihad-aanslag overleefd en wordt voortdurend bedreigd door moslims, zowel van binnen als van buiten Europa. Haar zogenaamde liberale moskee moet zwaar worden bewaakt en is een versterkte burcht met meer beveiligers dan bezoekers. Ik vind haar dus bijzonder moedig. Zij legt de lat wél hoog genoeg. Als we dan toch ergens subsidies aan moeten geven, geef ze dan aan moedige ex-moslims en oprechte islamhervormers zoals Seyran Ates, die hun eigen leven op het spel zetten.”

Waar bevindt het Vlaams Belang zich nu politiek-ideologisch eigenlijk?

van Rooy: “We evolueren steeds meer naar een politiek-ideologisch speelveld waarbij de traditionele links-rechts- en conservatief-progressief-indeling achterhaald is. Zeker partijen zoals het Vlaams Belang passen allang niet meer in die hokjes. Dat de traditionele partijen op heel wat plekken in West-Europa verliezen, heeft ook daar mee te maken: de verzuilde maatschappij bestaat nog nauwelijks, mensen informeren zich beter, doen online stemtesten en geven en vragen diverse antwoorden op diverse problemen. Zo kan iemand zuurstof voor het bedrijfsleven willen door middel van lagere belastingen en tegelijkertijd meer groen, een betere sociale zekerheid en véél minder immigratie willen; terwijl hij of zij ethisch gezien de huidige wetgeving inzake holebi’s, euthanasie en abortus ruim voldoende vindt, voorstander is van veel strengere straffen voor criminelen en het bijzonder onrechtvaardig vindt dat er elk jaar opnieuw zoveel miljarden van Vlaanderen naar Wallonië gaan. Bij stemtesten verschijnt voor zo iemand het Vlaams Belang op nummer één. Hier is dus geenszins nog sprake van een eenduidig links-rechts- of conservatief-progressief-profiel, en ik vind dat een zegen voor onze samenleving en voor de democratie.”

“Tegelijkertijd is het zo dat de naoorlogse verwezenlijkingen van de traditionele partijen, met name vrouwenemancipatie, individuele vrijheid, scheiding tussen kerk en staat en een betere positie van de werknemer, grotendeels opnieuw onder druk staan en dreigen te verdwijnen, en dit door vooral de globalisering en de import en facilitering van de islam. Kiezers voor wie deze fundamentele zaken belangrijk zijn, en ik durf te hopen en ook te stellen dat zij de meerderheid uitmaken, vinden nu in goten getale hun heil bij nieuwe partijen zoals de N-VA en bij niet-traditionele partijen zoals het Vlaams Belang. Ik maak al langer de analyse dat de klassieke partijen – Open VLD, CD&V, Groen en Sp.a – vandaag in grote lijnen hetzelfde verkondigen en nog nauwelijks van elkaar te onderscheiden zijn, tenzij wat betreft banale, niet-fundamentele kwesties. Over de EU en de euro, België, massa-immigratie, identiteit/integratie en islam – dé grote vraagstukken van deze tijd – zeggen zij op wat punten en komma’s na hetzelfde. Maar veel mensen vinden dat het wat die zaken betreft niet de goede kant op gaat en zoeken dus andere, en jawel: ook radicalere antwoorden. Bij ons vinden ze die.”

“De oude politieke scheidingslijn tussen ‘links’ en ‘rechts’ heeft plaatsgemaakt voor een scheidingslijn tussen ‘supranationalisten’ enerzijds en ‘nationalisten’ of ‘patriotten’ anderzijds. Vlaanderen moet geen afscheid nemen van de Europese Unie, maar partners zoeken om de Europese Unie te hervormen.”

sam van rooy

“De Nederlandse journalist Joost Niemöller verwoordde het jaren geleden als volgt: ‘Velen denken nog in ouderwetse termen en delen het politieke landschap in tussen een links en een rechts blok. Voor een deel is dat waar, wanneer je het behoud van de verzorgingsstaat “links” noemt. Maar het complexe is dus dat dit behoud van de verzorgingsstaat direct verbonden is aan een opvatting over de internationalisering en de globalisering. (…) Ook in Nederland tekent zich de werkelijke scheiding niet af tussen links en rechts, maar tussen eurofiel en eurofoob, tussen internationale immigratie en grenzen dicht, tussen modernisering en behoud van de AOW (het Nederlandse pensioenstelsel).’ Ik zou daar nog aan kunnen toevoegen: tussen ‘islamofiel’ en ‘islamofoob’, beide termen uiteraard tussen aanhalingstekens.”

“De oude politieke scheidingslijn tussen ‘links’ en ‘rechts’ heeft dus plaatsgemaakt voor een scheidingslijn tussen ‘supranationalisten’ enerzijds en ‘nationalisten’ of ‘patriotten’ anderzijds. De supranationalisten, dat zijn de globalisten en eurofielen die allen dezelfde politiek voeren die leidt naar een (federale) Europese superstaat, een EU-eenheidsworst met massa-immigratie, met islamisering en vervreemding van onze cultuur en dus met uitholling van onze welvaart. In Vlaanderen zijn dat CD&V, Sp.a, Open VLD, Groen en helaas ook deels de N-VA. Zij willen niet weten dat door ongecontroleerde, massale immigratie de vergrijzing uiteindelijk alleen maar verergert en de werkloosheid, die nu al hoog is, alleen maar zal toenemen, evenals de druk op onze welvaart, op de open ruimte, op de wachtlijsten allerhande, op de mobiliteit, enzovoort; om nog te zwijgen van de toenemende criminaliteit en jihadistische dreiging. De nationalisten of patriotten daarentegen, willen hun eigenheid bewaren, hun nationale soevereiniteit herstellen en verzetten zich tegen de massa-immigratie, de islamisering en vervreemding van onze cultuur en de daarmee gepaard gaande toenemende onveiligheid en uitholling van onze welvaart. Ze staan voor wat mijn goede vriend Thierry Baudet een soeverein kosmopolitisme heeft genoemd, uitgeoefend door nationale staten die openstaan voor internationale samenwerking en mondiale ontwikkelingen, maar zelf het laatste woord wensen te houden in hun verplichtingen en (migratie)beleid.”

We spreken over een belangrijke breuklijn: eurofiel versus eurofoob, ofte globalistisch versus soevereinistisch. Zal Vlaams Belang in een regering maatregelen treffen voor de Vlexit?

van Rooy: “Er is in ons huidige politieke bestel sprake van ‘macrofilie’, een tomeloze drang naar bestuurlijke grootschaligheid: bestuurlijke entiteiten moeten groter, ze moeten almaar uitdijen. En vervolgens wordt er enigszins verbaasd vastgesteld dat de kloof met de burger groeit. Maar de natuurlijke mensenmaat is wat ze is, vandaar ook het verzet tegen de machtsovername van de EU. Nu, wij hebben enkele jaren geleden een Europa-Manifest gepubliceerd waarin wij ons standpunt over Europa, de EU en de euro uiteenzetten. Een Vlexit uit België is zonder meer onze doelstelling, maar uit de EU is een ander paar mouwen. Vlaanderen moet partners zoeken voor een heel ander Europa, met een andere structuur en een écht samenwerkingsverband. Naast ‘racisme’ is ‘samenwerking’ een van de meest misbruikte termen in de politiek. Want samenwerking is echt iets totaal anders dan de huidige economische en politieke integratie van de EU en via de euro. Meer zelfs: beide staan haaks op elkaar, want als meerdere partijen, in dit geval lidstaten, steeds meer samensmelten tot één geheel, dan kunnen ze simpelweg niet meer samenwerken.”

“Als voorbeeld voor een heel ander en beter Europa geef ik de EFTA, de ‘European Free Trade Association’ of Europese Vrijhandelsassociatie, waar er kort gezegd op neerkomt dat handel drijven de kern moet zijn en blijven, en dus niet de economische en politieke avonturen die moeten leiden tot een EU-eenheidsworst, een soort ‘Verenigde Staten van Europa’. Dat is niet alleen onwenselijk maar ook onmogelijk: de Europese landen verschillen op zowel cultureel als economisch vlak te veel om ze in één keurslijf te dwingen. Bovendien is het antidemocratisch, op EU-niveau bestaat er geen democratie omdat er geen Europese ‘demos’ of volk is. Die instellingen die van de EU een staatkundige entiteit maken, met name de EU-Commissie en het EU-Parlement, moeten dus op de schop.”

“Ik ben een links-liberale conservatief. In die omschrijving van Benno Barnard kan ik me wel vinden.”

sam van rooy

Tot zover uw partij. Hoe zou u uzelf politiek-ideologisch omschrijven?

Van Rooy: “Enkele jaren geleden heb ik op 1 mei een artikel gepubliceerd met als titel: ‘Mijn socialistische grootvader zou vandaag Vlaams Belanger zijn’. Dat kan je ook omdraaien: mocht ik in de tijd van mijn grootvader hebben geleefd, dan was ik wellicht een sociaaldemocraat geweest.”

“Mijn goede vriend Benno Barnard heeft op die vraag het volgende geantwoord: ‘Als je me politiek wilt situeren, ben ik een links-liberale conservatief. Ik ben links, want ik geloof in de emancipatie; liberaal, want ik geloof in de vrijheid als hoogste goed en het individu gaat ook boven de volksgemeenschap. (…) Maar ik ben ook conservatief, omdat ik belang hecht aan de traditie en het doorgeven van kennis aan kinderen.’ Ik kan mij daar grotendeels in vinden, al moet ik daarbij opmerken dat ik ‘het individu gaat boven de volksgemeenschap’ een bijzonder lastig en complex vraagstuk vind, daar het nu net ook die ver doorgedreven westerse individualisering is, alsook de ongelooflijke individuele vrijheid die daarbij hoort, die ons als samenleving, als cultuur en beschaving zwak maakt. Op de achterflap van mijn boek luidt het dat ‘onze open, vrije en tolerante cultuur, uniek in de wereld en in de geschiedenis, een vogel voor de islamitische kat blijkt’. Want die islamitische cultuur is nu net het tegenovergestelde: collectivistisch, totalitair, intolerant, veroveringsgezind, tribaal. Dat dit in toenemende mate clasht en dat wij, met onze vrijwel oeverloze en universeel bedoelde vrijheid en tolerantie, het onderspit zullen delven, is evident.”

Hoe verklaart u dat Benno Barnard uw vriend is, gezien zijn gekende dedain voor het Vlaams Belang?

van Rooy: “Omdat Benno een open geest heeft. Ofschoon we elkaar weinig zien – zeker nu hij naar Engeland is verhuisd – is Benno voor mij bijna een tweede vader. Ik noem hem een zielsverwant. Barnard is bijzonder intelligent, moedig en tegendraads. Hij heeft een gouden pen, en zowat alles wat hij vindt en schrijft is mij uit het hart gegrepen. Dat hij geen Vlaams Belanger is, vind ik eigenlijk juist goed, want het geeft mij hoop dat ook niet-Vlaams Belangers de juiste kant kiezen in de aan de gang zijnde beschavings- of cultuuroorlog. Trouwens, ondanks het feit dat hij geen Vlaams-nationalist is en waarschijnlijk nooit zal zijn, voorspel ik dat zijn afkeer van mijn partij steeds meer zal wegsmelten. Het is immers op de politiek-ideologische lijn die ik zonet heb geduid dat we moeten verder gaan, en die is volgens mij ook op het lijf geschreven van mensen als Benno Barnard.”

Posted on by degreefchristophe

Van het gele naar het blauwe Aleppo

Leven en werken van Ahmad Sheer,
Syrisch kunstschilder in Antwerpen

Wist u dat het licht in Vlaanderen radicaal anders is dan in Syrië, dat er verschillende schakeringen bestaan van blauw, grijs en turkoois? Ahmad Sheer bracht ze in beeld. Aan de hand van vijf van zijn schilderijen construeerden we mee zijn levensverhaal. Begin oktober kan u dit – en meer van zijn werk – bewonderen tijdens een tentoonstelling in Wilrijk.

Picnic of Spirits

Ahmad Sheer: “Picnic of Spirits” beeldt de citadel van Aleppo af. Je ziet op het schilderij vier vrouwen op een bankje zitten, met voor hen de eeuwenoude citadel. Het zijn drie dochters, en hun moeder. De citadel van Aleppo is een pleisterplaats, een plaats waar men afspreekt, vrienden ontmoet, picknickt, bijpraat. Een plaats om te leven.”

“Door de oorlog kon dat niet meer, want de buurt rond de citadel lag in een gevaarlijke wijk. Ik ben er lang niet meer geweest, en zou er ook nu niet naar terugkeren. Gelukkig is de citadel intact gebleven. Ze bestaat ook al 1000 jaar in de huidige vorm, en op die plaats ligt ook al vele duizenden jaren een versterking – Aleppo is al meer dan 4000 jaar onafgebroken bewoond. Ze zal dus ook deze oorlog overleven.”

“Je kan nu opnieuw picknicken rondom de citadel, maar elders in de stad is het nog onveilig. Recentelijk viel er naast de citadel nog een verdwaald projectiel, afgevuurd door het Nusrafront, een islamistische oorlogsgroepering.”

12- Syrian Guernica 2017

Sheer: “Kopiëren of imiteren doe ik nooit, maar voor de Guernica van Picasso heb ik een uitzondering gemaakt, omdat Picasso oorlog begrijpt. Let maar eens op de groene vrouwfiguur links. Die schreeuw, die blik naar boven, dat verdriet, dat is wat ik in Syrië gezien heb, hoe oorlog echt is.”

“De oorspronkelijke Guernica zit vol symboliek, als aanklacht tegen het Spaanse Francoregime in de jaren 1930, en die symboliek heb ik een hedendaagse Syrische invulling geven. Onder het paard links zie je bijvoorbeeld gevallen standbeelden, die in Aleppo voor het geschiedkundig museum staan. Je ziet ook rechts de soek, met de typische lichtinval van de zon door de kleine dakraampjes.”

“En de oranje vogel links, naast de schreeuwende vrouw? Op de oorspronkelijke Guernica beeldt Picasso daar een stier af; men denkt als symbool voor de Spaanse staatsmacht onder Franco. Wel, ik heb daar een adelaar geschilderd, het symbool dat Arabische regimes als Syrië en Egypte voor hun staatsmacht gebruiken.”

“Het tafereel dat de Guernica schetst, is hoe ik de oorlog in mijn nabije omgeving heb meegemaakt… Mijn straat die gebombardeerd werd door het Syrische regeringsleger, omdat er zich in de buurt veel militieleden en sympathisanten van het Nusrafront schuilhielden. Dat zij onder vuur werden genomen begrijp ik wel, maar ik begrijp niet dat Assad gewoonweg met de grove borstel door mijn wijk is gegaan, en zo ook vele onschuldige burgers heeft gedood die eerder neutraal in de oorlog stonden.”

9- Sham

Sheer: “Ik heb altijd in Aleppo gewoond, en ze zeggen van Aleppianen dat ze net zoals Antwerpenaren zijn: vol van zichzelf, en té trots op hun stad. Geheel terecht natuurlijk, want het zijn beide mooie steden. Ze liggen beide ook in het noorden, zijn steden met veel werkgelegenheid en veel industrie. Maar daar gaat dit schilderij dus slechts zijdelings over, want ‘Sham’ is Arabisch voor Syrië in het algemeen, en Damascus, de hoofdstad, in het bijzonder.”

“Toen ik Sham schilderde, was Damascus het toneel van een hevige strijd tussen het regeringsleger en het Nusrafront. Ik heb er dan ook een eerbetoon aan Damascus van gemaakt; de vrouw die de stad symboliseert en haar sluier vrijelijk afwerpt en zich toont aan de wereld.”

“Alhoewel ik een Aleppiaan in hart en nieren ben, ken ik Damascus goed omdat ik er gestationeerd was toen ik mijn dienstplicht vervulde in het regeringsleger, in 2003, lang voor de oorlog begon.”

“De rivaliteit tussen Aleppo en Damascus bestaat ook al lang. Aan die rivaliteit zit ook een hedendaagse politieke dimensie: einde jaren 1950 vormden Syrië en Egypte samen de Verenigde Arabische Republiek. Dat was een pan-Arabisch project dat toen hoofdzakelijk door de Egyptische president Gamal Abdel Nasser is bedacht.”

“Aleppo heeft zich altijd verzet tegen centralisatie, en tegen het pan-Arabische project om samen met Egypte een Verenigde Arabische Republiek te vormen”

Ahmad Sheer

“Aleppo voelde nooit veel voor die republiek, omdat wij altijd meer op onszelf zijn geweest, en ons toentertijd meer richtten op Irak en de overige landen in het Midden-Oosten en in de Levant, dan op de rest van Syrië. Het regime van Gamal Abdel Nasser kon daar niet mee lachen, en heeft de nationalisering van vele bedrijven die volgde op de eenmaking van Egypte en Syrië, dan ook aangewend om industrie uit Aleppo te verhuizen. Naar Damascus.”

“Toen begon voor Aleppo een periode van achteruitgang: we waren plots niet meer die belangrijke stad in de Levant, maar een gewone provinciestad, ook toen Syrië zich enkele jaren later terugtrok uit de Verenigde Arabische Republiek. Vanaf toen is de steun van de moslimbroeders ook sterk beginnen groeien.”

“Hoewel Aleppo vanaf dan weinig middelen kreeg van de overheid, bleef het cultureel leven er wel bloeiend. Daar zorgden we zelf voor. Tot op de dag van vandaag is het devies in Aleppo daarom dat je goed voor jezelf moet zorgen, want dat de overheid het toch niet doet.”

“Einde jaren 1990, toen de huidige president Bashar Al-Assad zich begon warm te lopen om zijn vader op te volgen, heeft hij wel uitgepakt met een charmeoffensief voor Aleppo. Bashar luisterde naar onze grieven en investeerde in openbare voorzieningen. Net daarom is het voor mij moeilijk te begrijpen dat hij de stad tijdens de oorlog mee verwoest heeft.”

11- First thread of the sun-3 (1)

Sheer: “De eerste zonnestraal die dag in 2015 betekende mijn vertrek uit Syrië. Vertrekken bij dageraad, zoals in vroegere tijden. Dit is naast een intiem zelfportret ook een tafereel over iedereen die vertrekt, en familie – vrouw, zus, of moeder, en vader – achterlaat. Eén kant van de vertrekker huilt, en is grauw. De andere kant – tegen de zonnestraal in – is verlicht, want wijst richting het buitenland, weg van Syrië. Het symboliseert het nieuwe leven, vanaf dat moment.”

“Niemand weet op dat moment wat er gaat gebeuren. De vrouw in het schilderij kan niet met het vertrek om, de vader troost haar. En ik – ik was niet bang voor de dood – maar wel dat me iets zou overkomen waardoor ik heel mijn leven gehandicapt zou zijn.”

14 - My coffee in Antwerp (1)

Sheer: “Het Plantin-Moretusmuseum op de Vrijdagmarkt in Antwerpen geeft een prachtig zicht op de Onze-Lieve-Vrouwekathedraal, en dit was dan ook het beeld dat ik tijdens mijn rookpauzes zag, toen ik er werkte. Het inzicht dat ik daarmee iets kon doen kwam op het moment dat ik me realiseerde dat ik het licht uit Syrië en het licht van hier in één schilderij kon verwerken. Syrië baadt in een gelig, warm licht, dat op een deel van de Vrijdagmarkt en de tafel binnenin valt.”

“De rest van het plein baadt in dat typische licht van hier: blauw, gefilterd, met verschillende tinten van grijs, zwartblauw en turkoois; tinten die ik vroeger niet kende. Alle Syriërs die ik ken zeggen me hetzelfde – dat als de zon hier schijnt, de warmte anders, sterker is dan in Syrië. Blauwer.”

“Voor mij persoonlijk verbeeldt dit schilderij mijn naar buiten komen. Het eerste jaar in België begreep ik de taal niet, en kon ik hier moeilijk aarden. Pas toen ik in het museum werkte en kon spelen met de twee realiteiten – Syrië en België – kwam het besef dat ik voor mezelf moest zorgen, en het licht hier kon omarmen.”

20190715_190044 (1)

Ahmad Sheer (1978) is Master in de Arabische taal- en letterkunde en studeerde ook portretschilderen aan de academie in Aleppo. Hij arriveerde in 2015 in België, woont en schildert in Antwerpen, en is gehuwd en heeft twee kinderen.

Vanaf 2 oktober tot en met 25 december stelt Ahmad Sheer zijn werk tentoon in het restaurant van gebouw Q van de Universiteit Antwerpen, Universiteitsplein 1, 2610 Antwerpen.

Posted on by degreefchristophe

It’s on!

Nu twee jaar geleden zei ik de pers vaarwel om een ander leven te beginnen. Mooi. Maar uiteindelijk miste ik het wel, die journalistiek.

Daarom deze website. Geen fulltimejournalistiek, maar journalistiek zoals ik het graag heb: lang, traag en doordacht, over personen of onderwerpen die me interesseren, maar niet – of niet naar mijn goesting – de reguliere pers halen.

Mark Grammens (1933-2017), de meest eigenzinnige journalist die Vlaanderen ooit gekend heeft, richtte er zijn onvolprezen Journaal voor op: de gedachte dat er geen enkel blad zo fris en goed gemaakt is als je eigen blad. Ik spreek hem niet tegen.

Om goed van start te gaan haal ik daarom graag het interview dat ik in 2013 met Mark Grammens had van de plank. Geniet ervan, lezer, en welkom op mijn website.